مجتمع پتروشیمی اصفهان تولیدکننده آروماتیک های B.T.X با ظرفیت اسمی سالیانه زیر می باشد:
در طی فرایند تولید، مخلوط زایلن ها نیز به عنوان محصول جانبی به دست می آید. عمل تفکیک آروماتیک های B.T.X از خوراک که رفرمیت پالایشگاه اصفهان می باشد و در طی فرایندهای مثل سالفولین (واحدهای 200، 220 و 270)، هیدروآلکیلاسیون حرارتی (واحد 300)، جداسازی زایلن ها (واحد 400)، پاراکس (واحد 500) و آیزومار (واحد 600) انجام می شود. به این ترتیب که ابتدا در واحد 200 ترکیبات سبک بوتان و همچنین آروماتیک های سنگین از پلاتفرمیت جدا می شوند. در واحد استخراج به کمک حلال سالفولین که حلال انتخابی استخراج آروماتیک ها می باشد BTX استخراج گردیده و در بخش دیگری سالفولین از طریق تقطیر بازیابی می شود و به ابتدای واحد برگشت داده می شود.
در واحد تفکیک، نئون و تولوئن بطور جداگانه در دو برج تقطیر از آروماتیک های استخراجی جدا می شوند و مخلوط زایلن ها و اتیل بنزن از پایین برج تولوئن به واحد تفکیک زایلن ها ارسال و در نخستین مرحله ارتوزایلن به روش تقطیر جدا می گردد. در واحد پارکس، پارازایلن به روش جذب انتخابی به کمک جامد جاذب که عمدتاً پارازایلن را به خود جذب می کند از مخلوط زایلن ها جدا شده و به کمک ماده دفع کننده (Disorbent) پارازایلن از درون حفره های جاذب ملکولی بیرون کشیده می شود. ماده دفع کننده به روش تقطیر بازیابی و به این واحد برگردانیده می شود. باقی مانده مخلوط زایلن ها که عمدتاً متازایلن و استالین بنزن می باشند به منظور به حداکثر رسانیدن میزان پارازایلن محصول، تحت واکنش ایزومریزاسیون کاتالیزوری قرار می گیرد.
ترکیبات سبک و سنگین پلاتفرمیت که در مراحل مختلف جداسازی به دست می آیند تحت عنوان رافینیت (Rofinote) به پالایشگاه برگشت داده می شود. از آنجا که تولوئن تولیدی به مراتب بیشتر از نیاز کشور است، بخش اعظم آن در واحد هیدروآلکیلاسیون حرارتی به بنزن تبدیل می گردد. در مجاورت این واحدهای فرآیندی، واحد مخازن و بارگیری (8600) وظیفه ذخیره و نگهداری محصولات را به عهده دارد. واحدهای جانبی نیز به منظور تهیه و توزیع سرویس های جانبی مورد نیاز بخشهای گوناگون مجتمع فعالیت می کنند. واحدهایی مثل:

اطلاعات ایمنی مواد شیمیایی:

پلاتفرمیت:

مایعی بی رنگ دارای 58 درصد آروماتیک، 40 درصد پارافین و حدود یک و نیم درصد نفتیین. در صورت تماس با پوست موجب تحریک و التهاب و در صورت تماس با چشم موجب سوزش آن است. پرسنل مجهز به دستکش PVC به هنگام کار باشند. همچنین چکمه لاستیکی، عینک PVC (Goggles) و دستگاه تنفسی هوای فشرده با فشار مثبت.

هیدروژن:

سازنده: پالایشگاه اصفهان در عملیات شکستن ملکولها و تبدیل به فرآورده های جدید کاربرد دارد. هیدروژنهای اضافی را به سیستم مشعل هدایت می شود. تأثیر خاصی بر انسان ندارد، واکنش های خطرناکی ندارد. در غلظت ppm1000 نیازی به دستگاه تنفسی و لباس pvc دارد.

بنزن:

جهت تهیه شوینده ها، پلاستیکها، نایلونها، رزینها و داروها استفاده می گردد. مایعی بدون رنگ معطر، نقطه جوش آن در یک اتمسفر ℃80 است، نقطه انجماد آن ℃5 است. تنفس بخارات در مقادیر بالا باعث مسمومیت حاد شده، منجر به تهوع، سردرد و سرگیجه می گردد. مسمومیت مزمن در اثر تماس های مکرر (حتی در مقادیر جزئی) ایجاد می شود و سبب اختلالات جبران ناپذیر خونی می گردد. مقادیر جزئی بنزن می تواند در اثر تماس با پوست جذب بدن گردد. در این صورت چربی پوست را از بین خواهد برد و سبب تحریک و التهاب محل می گردد.
*حداکثر میزان تماس (T.L.V) برای بنزن ppm10 می باشند.
باید از منابع حرارتی دور نگه داشته شود. از تماس با چشمها، پوست، لباس و استنشاق بخارات آن جلوگیری شود. هنگام تماس با بنزن باید از لوازم و تجهیزاتی مانند دستکش pvc، چکمه، پیش بند، عینک pvc و نقاب صورت (Face shield) الزامی است. در صورتی که میزان بخارات آن از میزان T.L.V بیشتر شود نیاز به دستگاه تنفسی است. در صورت نشت یا سرریز برای جلوگیری از جاری شدن آن از خاک، شن و ماسه نرم استفاده شود. در صورتی که در فاضلاب تخلیه شود، احتمال انفجار زیاد است. در صورت امکان باید این ماده را جمع آوری کرده و سوزانید.

تولوئن:

سازنده پتروشیمی اصفهان، در صنایع رنگ سازی، مهمات سازی و کشاورزی استفاده می شود. در حالت مایع پوست و چشمها را تحریک می کند. در حالت بخار روی چشمها، دستگاه تنفسی تأثیر می گذارد. مقادیر بالای ان خواب آور است. نقطه اشتعال آن 4 درجه سانتیگراد است. بخارات اضافی به مشعل هدایت می شود T.L.V آن ppm100 است. نکات ایمنی آن شبیه بنزن است. مثلاً استفاده از عینک ایمنی، دستکش PVC و دستگاه تنفسی، تخلیه در فاضلاب نشود، در کوره سوزانده شود و ... .

اورتوزایلن:

موارد مصرف: جهت تولید امیدریدترفتالیک، DOP (نرم کننده لاستیکها) و همچنین به عنوان حلال مورد استفاده قرار می گیرد. مایعی بی رنگ است با بویی معطر، نامحلول در آب و قابل اختلاط در الکل خالص و اتر. بسیار قابل اشتعال

پارازایلن:

این ماده جهت تهیه اسید ترفتالیک و از آن DMT تهیه شده که در ساخت الیاف مصنوعی و پلی استر کاربرد دارد. در صورت تماس با چشم و پوست و سیستم تنفسی موجب تحریک و التهاب می گردد و اگر غلظت آن زیاد باشد باعث سرگیجه و بیهوشی می شود.

متازایلن:

مایعی بی رنگ، قابل حل در الکل، غیرقابل حل در آب، محرک شدید پوستی است. ورود آن از طریق گوارش یا استنشاق می تواند سبب مسمومیت شود. ظروف آن بایستی دارای برچسب مایع قابل اشتعال و احتراق باشد. نباید مشتی از مخازن آن به محیط داشته باشد.

شناسنامه جامع واحدهای عملیاتی:

- واحدهای تولید بنزن و تولوئن:

- واحد تولید زایلن ها:

فرایند پاراکس: جداسازی پارازایلن از طریق جذب و دفع از روی غربال ملکولی
فرایند ایزومار: تبدیل اتیل بنزن به بنزن و همچنین متازایلن به دورتروچارا در یک راکتور شعاعی

واحد های یوتیلیتی

- واحد تولید و توزیع انرژی: نیروگاه بخار، توربین ها، ژنراتور بخار
- واحد تولید و توزیع بخار: گاز زدایی، بویلرها، تأمین هوا، انتقال حرارت
- واحد هوا نیتروژن: فرایند کرایوژنیک: عملیات ایجاد و استفاده از دماهای بسیار پایین. تولید هوای فرایند و هوای ابزار دقیق چیلر و ...
- واحد تصفیه آب: تولید آب دمینوالیزه (D.M) و صنعتی برای بویلرها و ...
- واحد تولید و توزیع آب خنک کننده: Cooling tower و ...
- واحد بازیافت: تصفیه مکانیکی، شیمیایی، فیزیولوژیکی و بیولوژیکی آب
- واحد مخازن و بارگیری:

مطلب فوق را در شبکه های اجتماعی زیر با دوستانتان به اشتراک بگذارید