کربوکسی متیل سلولز = Carboxymethyl cellulose

Carboxymethyl Cellulose, CMC = کربوکسی متیل سلولز، قوام دهنده رایج در صنایع آرایشی بهداشتی

Sodium carboxymethyl cellulose (CMC) = سديم كربوكسي متيل سلولز

 افزودنی های شامپو خود به دو دسته تقسیم بندی می شوند. الف- افزودنی های عمومی موادی مانند نگهدارنده ها برای جلوگیری از آلودگی میکروبی، نمک برای افزایش قوام شامپو و اسانس برای خوشبو نمودن شامپو و ا.د.ت.‌آ (EDTA) برای کاهش سختی آب و سیتریک اسید جهت تنظیم پ هاش جزء افزودنی های شامپو به حساب می آیند. اگر به ترکیبات تشکیل دهنده شامپوها دقت کنیم خواهیم دید اجزائی مثل اسیدسیتریک، نمک، ا.د.ت.ا، نگهدارنده، اسانس، رنگ و آب در همه شامپوها مشترک هستند. به همین علت به این نوع افزودنی ها، افزودنی های عمومی گفته می شود. نگهدارنده ها از آنجا که شامپو محیط مناسبی برای رشد میکرو ارگانیسم ها به ویژه باکتری سودوموناس است، در صورت عدم بکارگیری نگهدارنده ها، به مرور زمان فاسد شده و بوی نامطبوع می دهد. مخلوط ایزوتیازولین ها و ترکیبات پارابن به عنوان نگهدارنده در شامپوها استفاده می شود. مهمترین نگهدارنده های شامپو، ایزوتیازولین ها هستند. «متیل کلرو ایزوتیازولین اون» و «متیل تیازولین اون» از مهمترین ترکیباتی هستند که به عنوان نگهدارنده برای از بین بردن میکروارگانیسم ها و جلوگیری از رشد و تکثیر آن ها در شامپوها استفاده می شوند. عوامل کمپلکس دهنده نمک اتیلن دی آمین تترا استیک اسید که به اختصار EDTA نامیده می شود، به شکل گسترده ای به عنوان عامل کیلیت کننده (شلات کننده) یا کمپلکس دهنده در شامپوها استفاده می شود. پلی فسفات ها و مواد فعال سطحی غیریونی نیز در لخته کردن نمک های کلسیم مؤثرند. قوام دهنده الکترولیت ها، رایج ترین ترکیبات قوام دهنده شامپوها هستند. معمولاً برای افزایش ویسکوزیته شامپوها، یا درصد نمک به فرمولاسیون اضافه می کنند. نمک طعام یا کلرید سدیم و همچنین کلرید آمونیوم سبب افزایش ویسکوزیته شامپوها می شود. مشتقات سلولزی مثل کربوکسی متیل سلولز به اختصار CMC نیز برای افزایش شامپوها استفاده می شود. تنظیم کننده pH برای تنظیم pH شامپوها در محدوده تا از مواد تنظیم کننده pH استفاده می شود. اسیدهای آلی مثل اسید سیتریک و اسید لاکتیک برای کاهش pH و بازهای آلی مثل تری اتانول آمین برای افزایش pH به فرمولاسیون شامپو اضافه می شود. اسانس شامپو برای تأمین رایحه دلپذیر شامپوها، بخشی از فرمولاسیون شامپو را به اسانس اختصاص می دهند. میزان مصرف اسانس در شامپوها معمولاً تا درصد است. رنگ برای زیبا کردن ظاهر شامپوها از ترکیبات رنگی در فرمولاسیون شامپو استفاده می شود. ب- افزودنی های اختصاصی پروتئین ها، ویتامین ها، عصاره های گیاهی، عوامل ضدشوره از مهم ترین افزودنی های شامپو هستند. هر نوع شامپو بر حسب اینکه چه ویژگی خاصی برای آن در نظر گرفته می شود، از افزودنی خاصی در ترکیبات آن استفاده می شود. انواع رایج شامپوها عبارتند از: تقویت کننده، ضدشوره، شامپوی موهای رنگ شده، شامپوهای حجم دهنده، شامپوهای کنترل کننده ترشح چربی و شامپو بچه.

 این رنگ موها معمولاً طوری طراحی می شوند که تمام موها با یک بار استفاده رنگ آمیزی شوند. اما از آنجا که بسیاری از مردم دوست ندارند بعد از رنگ کردن موها تغییر خیلی زیادی روی ظاهر مو داده شود، در این دسته از رنگ موها به صورت رنگ موهای آبکشی شدنی عرضه می شود که در آن میزان رنگ آمیزی به گونه ای تنظیم شده که موها بعد از چند بار رنگ کردن به تدریج رنگ می شوند. دستیابی به تعادل بین قدرت رنگ مو و مقدار ماده باقیمانده روی پوست سر و دست ها بسیار مهم است. color rinses = رنگ موهای آبکشی شدنی نوع ژله ای در این محصول رنگ مو با استفاده از ترکیبات ویسکوز دهنده به فرم ژل در آمده تا از ریخت و پاش در هنگام رنگ آمیزی موها جلوگیری شود. کربوکسی متیل سلولز و صمغ زانتان نمونه هایی از مواد غلیظ کننده یا قوام دهنده می باشند. از این ترکیبات برای رنگ آمیزی همه قسمت های مو و یا بخشی از مو استفاده می شود. فرمولاسیون ژل های رنگ مو معمولاً شامل 1 درصد رنگ اسیدی، 70 درصد آب، 5 درصد بنزیل الکل و 20 درصد ایزوپروپیل الکل است.

•  سمیت (toxicity) ناچیزی دارد از ماده قوام دهنده ای با نام کربوکسی متیل سلولز (CMC) برای تشکیل حالت خمیری استفاده می شود. نکته جالبی که در پروسه ساخت خمیر دندان به چشم می خورد آن است که هر چه آب به مخلوط CMC حل شده در گلسیرین و سوربیتول اضافه می شود ویسکوزیته آن زیادتر می شود تا نهایتاً حالت خمیری تشکیل می شود. مخلوط گرد ( ساینده ، نگهدارنده ، شیرین کننده و فلوراید) قبل از افزودن آب اضافه می شود.

 در صورتی که خمیر برای مدت طولانی نگهداری می شود استفاده از نگهدارنده الزامی است. سدیم کربوکسی متیل سلولز باید ابتدا با مقدار کافی آب داغ خیس شود در حالی که متیل سلولز بهتر است با آب سرد خیس شود. آب باقیمانده سپس به محلول کنسانتره اضافه می شود و یک شب زمان داده می شود. اگر ماده جاذب الرطوبه استفاده نشده باشد، برای تهیه ژل می تواند مقدار مناسب از آن در این مرحله اضافه شود.