سورفکتانت در محصولات آرایشی بهداشتی  

سورفکتانت در محصولات آرایشی بهداشتی

نویسنده:

ehsan hosnani
احسان حُسنانی مدرس مراقبت از پوست
برای دریافت آموزش های رایگان، کلمه هدایا را با واتسپ به شماره 09017562749 بفرستید.
برای اطلاع از سرفصلهای پکیج آموزشی مراقبت از پوست و مو، کلمه پکیج را با واتسپ به شماره 09101971690 بفرستید.

شماره های درج شده فقط برای دریافت آموزش های رایگان و اطلاع در مورد پکیج های آموزشی و وبینارها است.
در حال حاضر فرصت پاسخگویی به سوالات وجود ندارد.




چکیده: سورفکتانت ها مواد فعال کننده سطح هستند که پس از افزودن به آب، کشش سطحی آب را کاهش می دهند. سورفکتانت ها یک سر قطبی و یک سر غیرقطبی دارند.
سورفکتانت
سورفکتانت در محصولات آرایشی بهداشتی

سورفکتانت ها

وظیفه سورفکتانت ها چیست؟

سورفکتانت ها عوامل پاک کننده فعالی هستند که سه نقش اصلی اجرا می کنند:

  1. نفوذ در پارچه و خیس کردن پارچه
  2. سست کردن و رهانیدن چرک ها و آلودگی ها (این ویژگی به فعالیت مکانیکی ماشین لباس شویی کمک می کند)
  3. امولسیون کردن ذرات چرک و آلودگی و معلق نگه داشتن آن ها در محیط شستشو
 

سورفکتانت ها چگونه عمل می کنند؟

در هر مولکول سورفکتانت دو حوزه وجود دارد: یک بخش قطبی یا سر آبدوست و یک بخش غیر قطبی یا چرب یا دم آب گریز. یک اصل اساسی و مهم این است که مواد قطبی با مواد قطبی دیگر بر همکنش خوبی دارند و در مورد مواد غیر قطبی نیز همین طور است.

 
  • نفوذ کردن و خیس کردن پارچه

آب دارای کشش سطحی بالایی است که این خاصیت از ایجاد موج زیاد در سطح آن جلوگیری می کند (هوا – آب، آب – روغن، آب – جامد). به محض این که سورفکتانت پیوند بین مولکول های آب را می شکند، کشش سطحی آب کاهش می یابد و آب می تواند معوج گردد و تعداد بیشتری از ملکول های سورفکتانت در نزدیکی سطح آب قرار می گیرند. حال آب می تواند در سطوحی که قبلا خیس نشده بوده است مثل پارچه ها نفوذ و نشت کند.

 

شکل 1: سورفکتانت ها کشش سطحی آب را کاهش می دهند.

 
  • جدا سازی و امولسیون کردن چرک و آلودگی

به طور معمول آب و روغن با یکدیگر مخلوط نمی شوند. روغن یک ماده غیر قطبی است در حالی که آب قطبی است. با این وجود در حضور مقادیر و غلظت های کافی مولکول های سورفکتانت، روغن می تواند به طور موثری در آب امولسیون شود.

بنابراین، بخش قطبی مولکول سورفکتانت جذب آب می شود و بخش غیر قطبی توسط چربی جذب می شود. مولکول های سورفکتانت دور چربی جمع می شوند و وقتی به اندازه کافی زیاد باشند یک میسل (micelle) کروی تشکیل می دهند. بخش های چربی که در میسل قرار می گیرند در آب به خوبی معلق می مانند. فرایند تا زمانی که مقادیر کافی مولکول های سورفکتانت در دسترس هستند تا با باقیمانده های چربی بر همکنش دهند تکرار می شود.

شکل دو: عمل پاک کنندگی سورفکتانت ها

 

مثال ها:

سورفکتانت ها هم می توانند مشتقاتی از مواد نفتی، روغن سبزیجات یا چربی های حیوانی باشند و هم ترکیبی از همه این منابع. سه نوع اصلی سورفکتانت وجود دارد که در شوینده های رخت و لباس مورد استفاده قرار می گیرد. سورفکتانت های آنیونی، نانیونی و کاتیونی.

  1. سورفکتانت های آنیونی: این سورفکتانت ها دارای سر قطبی با بار منفی هستند. بار منفی سر قطبی معمولا با یون Na+ به تعادل می رسد که در فرایند تولید این عمل انجام می شود. با این وجود سر منفی می تواند با دیگر کاتیون های (ذرات با بار مثبت) موجود در آب مثل کلسیم Ca2+ و منیزیم Mg2+ نیز واکنش دهد و به طور موثری مولکول سورفکتانت ها را غیر فعال نماید. آب سخت حاوی مقادیر بالایی از این کاتیون هاست. سورفکتانت های آنیونی در صنایع تولید پودر شوینده معمول ترین و رایج ترین هستند. آن ها در امولسیون کردن ذرات چربی و خاک، باقیمانده های مواد نرم کننده پارچه بسیار موثر هستند و بسیار کف زا هستند. برخی از مثال های آن ها عبارتند از آلکیل سولفونات های خطی (LAS)، آلکیل بنزن سولفونیک اسید (LABS)، آلکیل آریل سولفونات ها مثل دودسیل بنزن سولفونات (DDBS) و الکل اتر سولفات ها مثل سدیم لوریل اتر سولفات یا تگزاپون (SLES).
  2. سورفکتانت ها نانیونی: این سورفکتانت ها سر خنثی دارند و بنابراین در آب سخت توسط ذرات باردار غیر فعال نمی شوند. این مواد در شوینده های با کف اندک به کار می روند. می توانند به همراه سورفکتات های آنیونی بکار روند. برخی از نمونه های آن الکل اتو کسیلات هستند.
  3. سورفکتانت های کاتیونی: این سورفکتانت ها دارای سر قطبی با بار مثبت هستند. این ها در گروه عوامل پاک کننده اولیه قرار نمی گیرند، بلکه به عنوان نرم کننده پارچه و همچنین به عنوان عامل ضد باکتری ملایم کاربرد دارند. برخی از این ها عبارتند از ترکیبات آمونیوم چهارگانه بلند زنجیر.

معمولا در مواد شوینده مخصوص شستن البسه رایج است که بیش از یک نوع سورفکتانت مورد استفاده قرار گیرد. دلیل این امر تقویت عمل هر سورفکتانت توسط سورفکتانت دیگر است. این عمل موجب می شود قدرت پاک کنندگی نسبت به زمانی که دو سورفکتانت به طور جداگانه عمل می کنند بالاتر رود. با این وجود سورفکتانت های آنیونی و کاتیونی به دلیل داشتن بار مخالف ناسازگار هستند.

 
  • بیلدر ها یا سازنده ها

وظیفه بیلدر ها چیست؟

بیلدر ها عمل سورفکتانت ها را ارتقا می دهند. برای مثال، انواع مختلف بیلدر ها برای نرم کردن آب مورد استفاده قرار می گیرند و به پخش شدن چرک کمک کرده و اجازه نمی دهند که چرک ها حتی در خارج از محلول شستشو رسوب کنند. باعث قلیاییت محیط شستشو شده که این عمل به از هم پاشیدن و پاک شدن چرکی های پایه روغنی کمک می کند.

بیلدر ها چگونه کار می کنند؟

آب به طور طبیعی حاوی یون ها فلزی با بار مثبت (کاتیون) است. غلظت های دو مورد از این کاتیون ها یعنی کلسیم Ca2+ و منیزیم Mg2+ تعیین کننده میزان سختی آب است. Ca2+ و Mg2+ می توانند با سورفکتانت های آنیونی واکنش دهند و باعث شوند عملکرد این سورفکتانت ها کاهش یابد و بر روی پارچه رسوب کنند و یا در درون ماشین لباس شویی رسوب کنند. Ca2+ پاک شدن لکه ها را مختل می کند زیرا با ذرات چرک پیوند داده و آن ها را به سطح پارچه می چسباند. بنابراین آب سخت عمل سورفکتانت را مختل می کند.

بیلدر ها با تشکل کمپلکس با Ca2+ و Mg2+ آب را نرم می کنند. (شکل 3 را ببینید)  

شکل 3: بیلدر ها با یون های کلسیم و منیزیم آب پیوند می دهند.

  مثال ها: سه نوع بیلدر های نرم کننده آب وجود دارد.

جداسازی: بیلدر های محلول در آب که کمپلکس های محلولی از Ca2+ و Mg2+ تشکیل می دهند. مشهورترین مثال آن سدیم تری پلی فسفات (STPP)، دیگر فسفات ها مثل تترا سدیم پرو فسفات و تترا پتاسیم پرو فسفات است. برخی مثال های غیر فسفاتی عبارتند از سیترات ها، تادترات ها، سوکسینات ها، گلوکونات ها، پلی کربوکسیلات ها، اتیلن دی آمین، تترا اسیتک اسید یا ادتا (EDTA)، دی اتیلن تری آمین پنتا اسید (DTPA)، هیدروکسی اتیلن دی آمین تری اسیتک اسید (HEDTA) دی هیدروکسی اتیل گلیسین (DEG) و تری اتانول آمین.

ته نشین سازی: این نوع بیلدر ها محلول در آب هستند تا زمانی که با یون های Ca2+ و Mg2+ واکنش دهند و در محلول ته نشین شوند. مثال اصلی از این گونه کربنات سدیم است.

تبادل یون: این بیلدر ها نامحلول در آب هستند و تولید کمپلکس نا محلول با Ca2+ و Mg2+ می کند. مثال ها شامل زئولیت ها و سدیم دی سیلیکات است.

   
  • قلیاها

وظیفه قلیا ها چیست؟

قلیاها PH آب محیط شستشو را افزایش می دهند که به شکسته شدن اجزای چربی و روغنی و اسیدی چرک و آلودگی کمک می کند. با این وجود از آنجا که PH بالا می تواند به پارچه آسیب برساند، PH شوینده های لباس به دقت کنترل می شود.

عملکرد قلیاها به چه صورت است؟

آب در حالت طبیعی (PH=7) حاوی مولکول های آب است (شکل 4 را ببینید) آب شامل یک اتم اکسیژن است که با دو اتم هیدروژن پیوند تشکیل داده است. با این مقادیر اندکی از مولکول های آب هستند (14-10×1) که به یون های H+ و OH- (ذرات باردار) شکسته می شود.

شکل 4: معادله تعادل (واکنش تعادل) تجزیه طبیعی مولکول های آب به یون را توصیف می کنند.

 

اگر یک ماده به آب اضافه شود به طوری که غلظت یون های H+ افزایش یابد، محلول آبی اسید تر می شود و PH کمتر از 7 می شود. (شکل 5 را ببینید) و اگر ماده ای به آب اضافه شود که باعث شود غلظت OH- افزایش یابد محلول آبی قلیایی تر می شود و PH به بالاتر از 7 افزایش می یابد. قلیاها در مواد شوینده باعث افزایش غلظت یون های OH- می شوند و بنابراین PH محیط شستشو را افزایش می دهند.

شکل 5: مقیاس PH

   

چرک ها و آلودگی ها و سطوح پارچه به طور کلی دارای بار منفی هستند. با یک افزایش یون های منفی در محلول، بار منفی سطح افزایش می یابد و چون بارهای همنام یکدیگر را دفع می کنند، حذف چرک و آلودگی از سطوح ساده تر می شود.

مثال ها:

سدیم کربنات، سدیم بی کربنات، سدیم سیلیکات، سدیم سیترات، آمونیوم هیدروکسید می تواند برای افزایش PH شوینده ها مورد استفاده قرار گیرد.

 
  • عامل ضد ته نشینی (ضد رسوب):

این عامل ها چگونه عمل می کنند؟

عامل های ضد ته نشینی از رسوب مجدد چرک ها و آلودگی پارچه ها بر روی سطح پارچه جلوگیری می کند.

عوامل ضد ته نشینی چگونه عمل می کنند؟

عوامل ضد ته نشینی بار منفی روی سطح پارچه را افزایش می دهند به طوریکه سطح ذرات چرک را از خود می راند و دافعه ایجاد می کند. زیرا هم چرک و آلودگی و هم سطح پارچه هر دو بار منفی دارند و بارهای همنام یکدیگر را دفع می کنند. (شکل 6 را ببینید)

شکل 6: عامل ضد ته نشینی یا ضد ترسیب CMC بر روی پارچه

    مثال ها:

کربوکسی متیل سلولز (CMC) بر روی پارچه های کتانی موثر است. پلی وینیل پیرولیدن(Polyvinyl pyrrolidone) بر روی پارچه های پشمی و سنتزی اثر بیشتری دارد. پلی اتیلن گلایکول (PEG) و پلی وینیل الکل نیز می توانند به عنوان عوامل ضد ترسیب مورد استفاده قرار گیرند.

  • آنزیم ها:

آنزیم ها چگونه عمل می کنند؟

آنزیم ها در مواد شوینده دو نقش اساسی دارند.
  • زدودن و پاک کردن موثر لکه ها
  • مراقبت از رنگ پارچه و خود پارچه

چگونگی عملکرد آنزیم ها

آنزیم ها مولکول های بزرگ مثل پروتئین ها، کربوهیدارت ها و چربی ها را به بخش های کوچکتر می شکند. این بخش های کوچکتر هم می تواند محلول در آب باشد و هم می تواند از لحاظ سایز و قطبیت با سورفکتانت ها سازگار باشند در محلول معلق شوند.

آنزیم ها کاتالیزور هستند. کاتالیزور ها سرعت واکنش شیمیایی را بدون این که در فرایند مصرف شوند افزایش می دهند. بنابراین، تنها مقادیر اندکی از آنزیم نیاز است تا در شوینده های رخت شویی بکار رود زیرا آنزیم ها چندین و چند مرتبه می توانند کار کنند.

با این وجود این بدین معنا نیست که همان محلول مواد شوینده می توان دوباره و دوباره برای چندین مرتبه شستشو بکار رود. اگر چه آنزیم ها همچنان فعال باقی می مانند مقادیر دیگر مواد اولیه کلیدی موجود در فرمولاسیون مقادیر چرک و آلودگی را که می تواند به کمک هر ماده اولیه در محلول شستشو معلق بماند را محدود می کند.

اکثر آنزیم ها در دمای بالا مثلا در حدود بالای 60 درجه سانتی گراد تخریب می شوند. این آنزیم ها معمولا در آب گرم با دمای بالای 40 درجه سانتی گراد حداکثر تاثیر گذاری را دارند. با این وجود برخی آنزیم ها در آب سرد بهتر عمل می کند.

زدودن لکه ها

آنزیم های مختلف می توانند انواع مختلف چرک و لکه ها را بشکنند. برخی آنزیم ها لکه های پروتئینی را به ذرات کوچکی به نام لیپید می شکنند (برای مثال خون، محصولات لبنی، تخم مرغ، گوشت، گل و لکه ناشی از چمن)

دیگر آنزیم ها کربوهیدرات هایی مانند گوجه، پاستا و برنج را به مولکول های کوچکتر به نام الیگوساکارید ها (oligosaccharides) و مونو ساکاریدها (monosaccharides) می شکند. دیگر آنزیم ها چربی ها (یا لیپیدها) مثل کره و یا روغن را پاک می کند. پس از شکسته شدن لکه ها و چرک ها توسط آنزیم ها مستقل از نوع لکه ها و یا آنزیم، تکه ها و ذرات شکسته شده توسط سورفکتانت ها در محلول معلق می شود.

حفاظت از رنگ پارچه و الیاف پارچه

برخی از آنزیم ها به گونه ای عمل می کنند که پارچه های کتانی را نرم کنند که این عمل به کمک جدا کردن الیاف سطحی پارچه انجام می شود. یک کتان با سطح نرم و صاف اجازه نمی دهد ذرات چرک به سادگی بر روی الیاف رسوب نماید و به سادگی رها و آزاد بوده و آزادانه حرکت می کنند. آنزیم ها به زدودن کرک و پرز) و ذرات تل پارچه کمک می کند.

مثال: رایج ترین آنزیم مورد استفاده پروتئاز است که پروتئین ها را می شکند. پس از آن آمیلاز، نشاسته را که نوعی کربوهیدرات است می شکند و سپس لیپاز که باعث شکستن چربی ها و روغن ها می گردد.    
  • سفید کننده ها و رنگ برهای اکسیژن فعال

وظیفه آن ها چیست؟

سفید کننده های اکسیژن فعال به منظور بهبود بخشیدن به میزان سفید شوندگی و درخشان شوندگی پارچه ها لکه ها را از پارچه ها می زدایند. این مواد سفید کننده برای استفاده از پارچه های رنگی و بدون آسیب رساندن به رنگ پارچه ها بسیار مناسب هستند.

عملکرد سفید کننده ها به چه صورت است؟

سفید کننده های اکسیژن فعال با اکسیداسیون کردن لکه ها عمل می کند. به این معنا که جز فعال سفید کننده از چرک الکترون می گیرند و نتیجه نهایی به شکل زیر است:

  • جدا کردن و شکستن پیوند های شیمیایی در چرک ها و شکستن آن ها در ادامه سورفکتانت ها ذرات شکسته شده را معلق می کند.
  • تغییر در حالت اکسایش لکه ها و بی رنگ کردن آن ها

ماده فعال یک سفید کننده اکسیژنی ماده هیدروژن پراکسید (آب اکسیژنه) می باشد.

مثال:

سدیم پر کربنات، این ماده معروفترین سفید کننده اکسیژنی است ولی تنها در بالاتر از 60 درجه سانتی گراد فعال است به همین دلیل فعال کننده های سفید کننده در شوینده های طراحی شده در آب سرد اضافه می شوند.    
  • عوامل آنتی میکروبیال

عوامل آنتی باکتریال، که به عوامل ضد عفونی کننده و بهداشتی کننده نیز معروف هستند می توانند وابسته به میکروب کشی (کشنده میکرو ارگانیسم ها) و یا وابسته به پایداری میکروب ها (بازدارنده رشد میکروارگانسیم ها) باشند. میکروارگانیسم ها شامل باکتری ها، قارچ ها و ویروس ها می شوند.

این عوامل از نقطه نظر بهداشتی پارچه ها را تمیز کرده و از پخش بیماری ها جلوگیری می کند و بوی ناشی از میکروارگانیسم ها را کاهش می دهند.

عوامل آنتی باکتریال چگونه عمل می کنند؟

این عوامل می توانند از طرق مختلف عمل کنند. برخی از آن ها با تشکیل دیواره های سلولی میکروبی یا ممبران و غشاهای سلولی اثرات میکروب کشی دارند. برخی از آن ها با مداخله کردن در سنتز پروتئین های میکروبی، نوکلئیک اسیدها یا متابولیت های ضروری اخلال به وجود می اورند. اثرات این مداخله به صورت میکروب کشی و یا پایدار کردن میکروب ها و ثابت نگه داشتن آن ها گردد.

مثال ها:

کلرید های آمونیوم چهارگانه و الکل ها می توانند به عنوان عوامل ضد میکروب یا آنتی باکتریال مورد استفاده قرار گیرند.

   
  • نرم کننده های پارچه

نرم کننده های پارچه چگونه عمل می کنند؟

نرم کننده های پارچه ویژگی های زیر را برای پارچه به ارمغان می آورد.
  • نرمی (یا مخملی بودن و کرکی بودن برای حوله ها)
  • کاهش الکتریسیته ساکن (جلوگیری از قفل شدن و چسبیدن پارچه ها به یکدیگر)
  • کاهش پرزها و کرک و موی پارچه (و سادگی در اتو کشی)
طریقه عملکرد نرم کننده های پارچه: (نرمی، صافی و کاهش چسبندگی) (شکل 7 را ببینید)

نرم کنند های پارچه، سورفکتانت های کاتیونی هستند به این معنی که یک سر آن ها قطبی بوده و دارای بار مثبت است. این سر مثبت به سر منفی سطح پارچه های باردار جذب می شود و در کنار پارچه و الیاف و فیبر ها می پیوندد. هنگامی که سر مثبت به پارچه می پیوندد، دم روغنی از سطح بیرون می زند و احساس نرمی و لطافت و صافی پارچه را به دست انسان منتقل می کند. لایه ای از مولکول ها بر روی سطح می تواند پارچه را به ویژگی های ضد آب بودن مزین کند.

شکل 7: مولکول های نرم کننده پارچه بر روی سطح پارچه ردیف می شوند.

  بار استاتیک کاهش یافته بار الکتریکی یا بار ایستا وقتی که فیبر های پارچه با یکدیگر بر همکنش دارند تولید می شود، خصوصا هنگامی که البسه خشک هستند. هنگامی که نرم کننده های پارچه بر روی الیاف می نشینند (همانطور که در بالا توضیح داده شد) یک پوشش روان و لغزنده ایجاد می شود که فیبر را قادر می سازد بدون تولید بار الکتریکی بر روی یکدیگر بلغزد. پوشش نرم کننده های پارچه (مولکول های آن) باعث هدایت الکتریسیته می شود و به بار ساکن تولید شده اجازه تخلیه شدن می دهد. مثال ها: سورفکتانت های کاتیونی شامل آمین های بلند زنجیر و ترکیبات آمونیوم چهارگانه بلند – رنجبر می شود.    
  • عطر و رایحه ها

عطر و رایحه ها چه عملی انجام می دهند؟

عطرها علاوه بر ایجاد بو و رایحه دلپذیر بوی نامطبوع مواد شیمیایی و همچنین بوی چرک های محیط شستشو را خنثی می کنند. آنها احساس و خلق و خوی مصرف کننده را بهبود بخشیده و عمل شستشو را تبدیل به عملی دلپذیر و خوشایند می کنند.

چگونگی عملکرد عطرها و رایحه ها

عطرها و رایحه ها مواد شیمیایی هستند که بوی آن ها برای انسان قابل تشخیص است. یعنی انسان شامل صدها گیرنده حس بویایی است که مولکول های بو می تواند با آن ها پیوند دهد. دقیقا مثل کلید در قفل، مولکول های با بوی خاص اگر شکل درستی نیز داشته باشند در گیرنده های خاص جا می گیرند. به این پدیده "شناخت مولکولی" گفته می شود. بنابراین بو به شکل و ساختار مواد شیمیایی وابسته است.

مثال ها: عطرهای بسیار متنوعی وجود دارد که در مواد شوینده به کار می رود.    
  • درخشان کننده های نوری

درخشان کننده های نوری چه عملی انجام می دهند؟

درخشان کننده های نوری انعکاس نور را از سطح پارچه افزایش می دهند و باعث می شود پارچه ها سفیدتر و درخشان تر به نظر برسند و کمک می کنند پارچه برای مدت طولانی تر نو به نظر برسد.

چگونگی عملکرد درخشان کننده های نوری

درخشان کننده های نوری ظاهرا رنگ های نامطلوب مثل زردی پارچه که با گذشت زمان به صورت طبیعی رخ می دهد را می پوشاند. درخشان کننده های نوری این عمل را با اراده رنگ های مکمل انجام می دهد.

از آنجایی که نور می تواند طول موج های مختلفی داشته باشد و این نور انعکاس می یابد و پخش می شود، رنگ های مختلفی در طبیعت دیده می شود. رنگی که دیده می شود از ترکیب همه طول موج های نور که به نور چشم می رسد حاصل می شود. انسان تنها می تواند بخش کوچکی از همه طول موج های موجود نور را که معروف به طیف مرئی است مشاهده کند. سفید ترکیبی از همه طول موج ها در طیف مرئی است. در پایین طیف مرئی ناحیه فوق بنفش قرار گرفته است.

درخشان کننده های نوری به پارچه می چسبند نور ماورا بنفش را جذب می کنند و آن را به صورت نور آبی-بنفش می تابانند (شکل 8) نور آبی وقتی گسیل می شود با نور زرد گسیل شده توسط پارچه برهمکنش کرده و در نهایت یک ظاهر کلی سفید رنگ می دهد.

 

شکل 8: مولکول های درخشان کننده نوری نور UV را تبدیل می کند و منجر به ظاهر سفید پارچه می شوند.

مثال: برخی از گروه های درخشان کننده های نوری شامل آمینوتری آزین ها و کوئوماری ها و استلین ها می شود.    
  • نگهدارنده ها:

چه کاری انجام می دهند؟

نگهدارنده ها در حین انبارداری از گندیدن و فساد مواد شوینده جلوگیری می کند. به طور کلی تنها در مایعات شستشو دهنده و پاک کننده مورد نیاز است.

چگونگی عملکرد نگهدارنده ها

کلیه ترکیبات آلی شوینده ها مثل سورفکتانت ها و آنزیم ها زیست تخریب پذیر هستند. به این معنی که می توانند در محیط توسط باکتری ها شکسته شوند. با این وجود، باکتری ها می تواند در ظروف مواد شوینده، رسوخ کنند و باعث گندیدگی آن ها در حین انبارداری شوند. نگهدارنده های با کشتن باکتری ها از این پدیده جلوگیری می کنند.

مثال:

گلوتارآلدئید و تترا سدیم اتیلن دی آمین تترا استیک اسید یا ادتا (EDTA) از جمله نگهدارنده ها هستند.

   
  • هیدروتروپ ها:

وظیفه آن ها چیست؟

هیدروتروپ ها یا حل کننده ها ویژگی های ریزشی شوینده های مایع را به وسیله جلوگیری از تشکیل ژل یا جدا سازی آن ها در ته بطری را حمایت کرده و ثابت نگه می دارد.

چگونی عملکرد هیدروتروپ ها

هیدروتروپ ها مشابه سورفکتانت هایی که دارای دو سر هستند یک سر قطبی (هیدروتروپ) و سر غیر قطبی (هیدروفوبیک) دارند، هستند. علیرغم این شباهت ها این مواد معمولا کوچکتر و نسبت به مولکول های سورفکتانت کمتر خطی هستند. این مواد تشکیل میسل های سورفکتانت را در بطری منقطع می کند که می تواند باعث ساختار ژلی با ویسکوزیته بالا شود و فازهای نامحلول ایجاد کند. در این راه اضافه کردن هیدروتروپ در شوینده های مایع به یکنواخت ماندن ترکیبات در شوینده مایع و بهبود ویژگی های ریزشی مورد نیاز جهت مصرف آسان کمک می کند.

مثال: سولفونات های آروماتیک زنجیر کوتاه مثل زایلین سولفونات، کوفن سولفونات، برخی گلایکول اتر سولفات ها و اوره.    
  • کمک فرایند ها:

وظیفه آن ها چیست؟

این مواد ویژگی های فیزیکی شوینده های پارچه را در حین فرایند و انبارداری و مصرف، مصرف کننده بهبود می دهد.

چگونگی عملکرد کمک فرایند ها:

انواع مختلفی از این مواد وجود دارد:

  • رطوبت گیر ها قادر به پیوند چندین مولکول آب و تولید هیدرات ها هستند. این عمل به طور موثری هر نوع رطوبتی را گیر می اندازد و ایجاد پودرهای خشک و با خاصیت ریزش مناسب می کند. سدیم سولفات مثالی رایج از آن هاست.
  • حلال به انحلال ترکیبات شوینده در شوینده های لباس مایع کمک می کند.

برخی از حلال ها که امتزاج پذیر هستند قادر به حل کردن مواد اولیه در آب هستند. این حلال ها ترکیبی یکنواخت در شوینده های مایع ایجاد می کند.

  • الکل ها مثالی از حلال هایی است که اثری اضافی در کاهش نقطه انجماد شوینده های مایع دارد. این ماده از شکستن ویژگی های فیزیکی مواد شوینده که می تواند موجب تشکیل کریستال در انباداری سرد شود جلوگیری می کند. دیگر مثال ها شامل اتانول و پروپانول می شود.
   
  • تنظیم کننده های کف:

چه عملی انجام می دهند؟

تنظیم کننده های کف از تشکیل کف طی فرایند شستشو جلوگیری می کنند. علی الخصوص در ماشین های لباس شویی که از جلو بارگیری می شوند، انرژی مکانیکی از طریق برخورد دیواره های وان چرخان ایجاد می شود. مقادیر زیاد کف اثر به هم خوردن را خنثی کرده و شستشو اثر لازم را ندارد.

تنظیم کننده های کف از تشکیل کف به وسیله پخش سورفکتانت ها در فصل مشترک هوا – آب و تشکیل حباب جلوگیری می کنند و یا باعث می شوند حباب های کف یا سدهای هیدروفوب تشکیل شده در محیط شستشو متلاشی شوند.

مثال: تنظیم کننده های کف عموما مولکول های بلند زنجیر روغنی یا هیدروفوب هستند. برخی صابون ها، سیلوکسلن ها و پارافین ها تنظیم کننده های کف بکار می روند.    
  • بازدانده های خوردگی:

چه عملی انجام می دهند؟

این مواد از خوردگی سطوح فلزی ماشین لباسشویی در بخش های داخلی آن جلوگیری می کند. این مواد اهمیت چندانی ندارد چون اجزای در معرض ماشین لباس شویی معمولا از استیل ضد زنگ ساخته شده است.

وظیفه آنها چیست؟

برای رخداد خوردگی، عوامل زیر برای تولید یک سلول گالوانیک نیاز است:

  • آند (الکترود بار مثبت که از آن الکترون جاری می شود و عمل اکسیداسیون در آن رخ می دهد).
  • کاتد (الکترود بار منفی که الکترون ها به آن جاری می شوند و عمل کاهش در آن رخ می دهد).
  • سیم الکتریکی بین آند و کاتد (مثلا یک قطعه فلز)
  • یک مایع که می تواند بار آند و کاتد را یکدیگر متصل کند (الکترولیت)

در ماشین لباس شویی، کاتد و آند سطوح فلزی هستند که بین آن ها اختلاف بار وجود دارد حتی اگر این اختلاف بار لحظه ای باشد، سیم الکتریکی با سطوح فلزی بین این دو ناحیه تامین می شود و الکترولیت مخلوط آب و شوینده است. جریان الکتریسته در این سل موجب خوردگی سطوح فلزی به مرور زمان می شود. بازدارنده های خوردگی با جلوگیری و کاهش نواحی با اختلاف بار و تشکیل لایه ای نازک در آن محل نقش خود را ایفا می کنند.

مثال ها: سدیم سیلیکات یک بازدارنده خوردگی رایج است.

classification of surfactants
 طبقه بندی سورفکتانت ها به سه دسته یونی، غیریونی و ترکیبی. سورفکتانت های یونی عبارتند از آنیونی، کاتیونی و آمفوتری. سورفکتانت های غیریونی استری، اتری، آمینی یا آمیدی هستند. سورفکتانت های ترکیبی، نانیونی- کاتیونی یا نانیونی -آنیونی هستند.
surfactants classification og
 سر قطبی و غیرقطبی سورفکتانت های مختلف
surfactants shampoo conditioner
 سورفکتانت ها در شامپوها و کاندیشنرها
surfactants shampoo
 سورفکتانت های شامپو چگونه آلاینده ها را از سطح مو می زدایند
surfactants solubility og
 منحنی حلالیت سورفکتانت ها. نقطه کرافت در شکل نمایش داده می شود.
surfactants theory og
 تئوری سورفکتانت ها
syndet base pouchers 412
 پایه سیندت که به کارخانه های صابون سازی فروخته می شود تا با استفاده از آن ها و افزودن ترکیبات دیگر، قالب های سیندت بسازند. همانطور که می بینید، سورفکتانت های آنیونی رایج مثل سدیم لوریل اتر سولفات و سولفوسوکسینات، بخش عمده آن را تشکیل می دهند. از الکل های چرب به عنوان چربی های مکمل یا ریفتینگ ایجنت استفاده می شود. استئاریل مونو دی گلیسیرید به عنوان پلاستیسایزر، نشاسته به عنوان فیلر، پرکننده یا حجم دهنده، تیتانیوم دی اکساید به عنوان سفیدکننده یا وایتنر استفاده می شود.
 منبع: پوچرز ، ص412
alkyl hydroxy imidazole
 آلکیل هیدروکسی اتیل ایمیدازولین، یکی از سورفکتانت های کاتیونی
Coco Glucoside is a mild, and gentle, surfactant and because it does not dry the skin it is ideal for the formulation of personal hygiene and toiletry products
 از اتصال اتم کربن 1 و 5 مولکول گلوکز و قرار گرفتن یک اتم اکسیژن بین آن ها، گلوکز حلقوی حاصل می شود. استر این گلوکز، گلوکوزید نام دارد. در صورتی که اسید چرب تشکیل دهنده این استر از کوکو یا اسید چرب نارگیل باشد، به ترکیب حاصله، کوکوگلوکوزید می گوییم. کوکوگلوکوزید را می توان به عنوان جایگزین بتائین ها در شامپوهای بچه استفاده نمود. کوکوگلوکوزید یک سورفکتانت ملایم است و پوست را خشک نمی کند. به همین علت در محصولات بهداشت شخصی و آرایشی استفاده می شود.
Coco Glucoside is a natural, non ionic, surfactant. Like Decyl Glucoside it is ultra mild, and one of the most gentle of the cleansing agents
 کوکوگلوکوزید، سورفکتانت طبیعی غیریونی است. همانند دسیل گلوکوزید بسیار ملایم بوده و از ملایم ترین ترکیبات پاک کننده می باشد.
Decyl Glucoside is a, natural, non ionic surfactant, ideal for all foaming and cleansing products.
 دسیل گلوکوزید، سورفکتانت غیریونی طبیعی می باشد که به عنوان کف کننده و پاک کننده در محصولاتی مثل شامپو بچه استفاده می شود.
Disodium Cocoyl Glutamate (from coconut oil)
 دی سدیم کوکوئیل گلوتامات سورفکتانت آمفوتری است که ساختاری شبیه بتائین ها دارد. با این تفاوت که بر خلاف بتائین ها که هسته اصلی شان اسید آمینه گلایسین است، دی سدیم کوکوئیل گلوتامات از گلوتامیک اسید مشتق شده است.
Polysorbate 20 (Tween 20) is a surfactant and emulsifier used in cleaners and personal care products Fragrance Ingredient; Surfactant   Emulsifying Agent; Surfactant   Solubilizing Agent
 پلی سوربات 20 یا توئین 20 سورفکتانت و امولسیفایراست. همچنین به عنوان حل کننده در فرمولاسیون عطریات استفاده می شود. عدد 20، مجموع تعداد گروه های اتیلن اکساید است.
betaine is amphoteric surfactant to increase foam and viscosity and increase mildness of anionic surfactants
 بتائین یا دقیقتر آن کوکامیدوپروپیل بتائین یک سورفکتانت آمفوتری است که کف و قوام را افزایش می دهد و موجب افزایش ملایمت سولفات ها می شود. در این نمودار عدد زئین آمیزه های مختلف از بتائین و تگزاپون نمایش داده شده است. همانطور که می بینید اگر این دو ترکیب به نسبت مساوی تقسیم شوند ملایمت شامپو به شکل چشمگیری افزایش می یابد.
Comforting & Revitalizing Foam   Ellaro
 فوم الاروکامفورتینگ بدون صابون و بدون الکل است. حاوی بوتیلن گلایکول و کاپریلیل گلایکول است. از سورفکتانت هایی مثل سدیم لورت سولفات، کوکوبتائین و سدیم کوکوئیل ایزوتیونات در این فوم پاک کننده استفاده شده است.
difference micellar water and cleansing milks
 تفاوت میسلارواتر و شیر پاک کن در این است که شیرپاک کن حاوی روغن ولی میسلار واتر معمولاً فاقد روغن می باشد. میسلار واتر معمولاً شسته نمی شود ولی شیرپاک کن باید بعداً با تونر یا آب پاکسازی شود البته هر دو حاوی سورفکتانت هایی مثل آلکیل گلوکزید می باشند.
سورفکتانت ها
 سورفکتانت ها هم در مبحث مراقبت از پوست و هم مراقبت از مو مطرح می شود

• Surfactant
English: mr. wipes liquid laundry detergent for whites easily removes the most heavily soils. its special formula provides shining white to your clothing. its neutral ph is safe even for delicate clothes. its water based formula provides high eƒffectivity even at low temperature. it is easily rinsable, leaves no trace on fabric. its formula contains natural surfactants and enzyme which gives a silky touch to your clothes and makes them look newer for longer. it is suitable for hand and machine washing.
 ترجمه به فارسی: پاک کننده مایع برای شستن لباس های سفید در ماشین لباسشویی Mr. Wipes به راحتی سنگین ترین چرک ها را می زداید. فرمولاسیون ویژه این محصول، به پارچه ها سفیدی و درخشش می بخشد. pH خنثی، این محصول را برای پارچه های ظریف نیز ایمن و مناسب نموده است. فرمولاسیون محلول در آب، اثربخشی محصول را در دماهای پایین افزایش داده است. به راحتی قابل آبکشی است و بعد از آبکشی اثری روی پارچه باقی نمی ماند. حاوی سورفکتانت های طبیعی و مواد آنزیمی بوده و احساس نرمی ابریشم به پارچه ها می بخشد و لباس هایتان را مدت ها نو نگاه می دارد. این محصول را می توان برای شستشو با دست و ماشین استفاده نمود.
English: mr. wipes liquid laundry detergent for colors can easily remove the toughest stains. its special formula extends the life of your clothes by preserving the original color and brightness. its water based formula provides high eŽfficiency even at low temperature. it is easily rinsable, leaves no trace on fabric. its formula contains natural surfactants and enzyme which gives a silky touch to your clothes and makes them look newer for longer. it is suitable for hand and machine washing.
 ترجمه به فارسی: پاک کننده مایع برای شستن لباس های رنگی در ماشین لباسشویی Mr. Wipes به راحتی سرسخت ترین لکه ها را می زداید. با فرمولاسیون ویژه، طول عمر پارچه را افزایش می دهد. رنگ اصلی پارچه را حفظ نموده و موجب درخشش آن می شود. محلول در آب بوده و در دمای پایین اثربخشی بالایی دارد. به راحتی آبکشی می شود و پس از آبکشی اثری روی پارچه باقی نمی ماند. سورفکتانت های ملایم و ترکیبات آنزیمی، لطافتی همچون ابریشم به پارچه ها بخشیده و لباس هایتان را مدت ها نو نگاه می دارد. برای شستشو با دست و ماشین مناسب است.
English: mr. wipes liquid laundry detergent for blacks and dark colors can easily remove the toughest stains. its special formula extends the life of your clothes by preserving the black and dark colors and brightness. its water based formula provides high eŽfficiency even at low temperature. it is easily rinsable, leaves no trace on fabric. its formula contains natural surfactants and enzyme which gives a silky touch to your clothes and makes them look newer for longer. it is suitable for hand and machine washing.
 ترجمه به فارسی: پاک کننده مایع برای شستن لباس های مشکی و تیره در ماشین لباسشویی Mr. Wipes به راحتی سرسخت ترین لکه ها را می زداید. فرمولاسیون ویژه آن، طول عمر لباس ها را افزایش داده، از رنگ های سیاه و تیره محافظت نموده و درخشش لباس ها را افزایش می دهد. محلول در آب بوده و در دمای پایین اثربخشی بالایی دارد. به راحتی آبکشی می شود و هیچگونه اثری روی پارچه باقی نمی گذارد. حاوی سورفکت ها و آنزیم های طبیعی به پارچه نرمی ابریشم بخشیده و لباس هایتان را مدت ها نو نگاه می دارد. مناسب استفاده هم برای شستشو با دست و هم با ماشین. به شکل عمقی به داخل بافت لباس نفوذ نموده، لباس را نرم و اتو کردن آن را آسانتر می کند. فرمولاسیون ویژه، کیفیت و رنگ لباس ها را ماندگارتر می کند. رایحه ماندگار و مفرح، طراوت لباس های شسته را برای مدت ها حفظ می کند. برای شستشو با دست و ماشین مناسب است.

SOAP —A natural cleansing agent (surfactant) with the ability to emulsify oils and hold dirt in suspension. Bar soaps are made from the combination of fats, oils and/or fatty acids and sodium salts (sodium hydroxide, an alkali) dissolved in water. In liquid soap, potassium salts (potassium hydroxide) are utilized. While sodium and potassium salts can be harsh and drying, in a properly balanced formula, sodium hydroxide and potassium hydroxide cease to exist as separate entities when they combine with the oils to form soap, leaving no potential for skin irritation. (INCI dictionary) 
صابون: ماده پاك كننده طبيعي (جزء دسته سورفكتانت ها) كه قادر است روغن و چرك ها را معلق درآورد. صابون هاي قالبي با تركيب چربي ها، روغن ها و اسيدهاي چرب و نمك هاي سديم (سديم هيدروكسيد، يك ماده قليايي) در آب حل مي شود. در صابون مايع نمك پتاسيم (پتاسيم هيدروكسيد) استفاده مي شود. نمك هاي سديم و پتاسيم به خودي خود خشك كننده پوست و خشن مي باشد اما در يك فرمول به خوبي متعادل شده، سديم هيدروكسيد و پتاسيم هيدروكسيد به عنوان ماده اي مجزا موجود نمي باشد چرا كه با روغن ها تركيب شده و صابون تشكيل داده و بنابراين محرك پوست نمي باشد.
SURFACTANTS — Surface active agents responsible for wetting, dispersion and emulsification. Wetting enhances the spreading and penetrating ability of a liquid, which in turn improves the cleaning ability of water.There are three basic types of surfactants commonly used in shampoo formulas: detergents, soaps and glycosides. (INCI dictionary) 
سورفكتانت ها : مواد فعال سطحي كه مسئول خيس كردن، پراكندن و امولسيون كردن مي باشند. خيس كردن به فرايندي گفته مي شود كه در آن پخش شوندگي و نفوذ يك مايع افزايش مي يابد و به تبع آن پاك كنندگي آب بيشتر مي شود. سه نوع سورفكتانت رايج در فرمولاسيون شامپو وجود دارد: دترجنت ها، صابون ها و گليكوزيدها.آ
ARACHIDYL ALCOHOL — A fatty alcohol derived from coco- nuts, used as an emulsion stabilizer in cosmetic products. ARACHIDYL GLUCOSIDE — Obtained through the condensation of arachidyl alcohol, a fatty alcohol, and glucose. Used in cosmetic products as a surfactant and emulsifier. (INCI dictionary)
LAURYL GLUCOSIDE — A surfactant and foaming agent naturally derived from coconut/beet sugar. It has excellent lathering capabilities and conditioning properties, and is very gentle on the hair and skin. It can be used alongside other glucosides to enhance the foam and increase the conditioning action of a product. Because it is a non-irritant, it is often used in preparations for sensitive skin and scalp. (INCI dictionary)
SODIUM LAUROYL LACTYLATE — The sodium salt of lactic acid, a food-grade emulsifier and mild surfactant, used as a foam- ing and cleansing agent and to give the hair a soft, silky texture. The emulsifier of choice for natural products, it offers excellent moisturizing proper ties and leaves a smooth feel after application. It penetrates the top layer of skin to offer residual moisturization, extended fragrance release and enhanced delivery of actives. (INCI dictionary)
SORBITAN STEREATE — A surfactant derived from berries and other plant sources, composed of sorbitol, a natural sweetener, and stearic acid, a fatty acid. Used in cosmetic products as an emulsifier and wetting agent. (INCI dictionary)
STEARIC ACID — A fatty acid used as an emulsifier and thicken- ing agent. A surfactant, stearic acid helps bind soap par ticles to dir t and oil on the skin’s surface so they can be rinsed away. We use stearic acid from vegetable sources in our natural products. (INCI dictionary)
SUCROSE LAURATE — A fatty acid ester derived from sugar, used in cosmetic products as a natural emulsifier and surfactant. (INCI dictionary)

• سورفکتانت

seminar benner













معادل انگلیسی اصطلاحات تخصصی این مطلب

1- آنیونی = Anionic آنیونی، دارای بار الکتریکی منفی
2- ملایمت = Mildness ملایمت
3- هم زدن = Mixing هم زدن، تکان دادن، اختلاط

Tin lined mixing vessels = تانک همزن (ظرف اختلاط) که از داخل قلع اندود شده است.

adulteration, mixing other matter of an inferior with cosmetics = تقلب، اضافه کردن مواد بی کیفیت و گاهی خطرناک به محصولات آرایشی برای سود بیشتر
4- آمفوتری = Amphoteric آمفوتری، آمفوتریک
5- کاتیونی = Cationic کاتیونیک، کاتیونی
ماده‌ای که توانایی آسیب رسانی به ژنوم یا اختلال در فرایندهای متابولیکی سلول را دارد.
cationic peptide = پپتید کاتیونی

aluminum salts and cationic ingredients = نمک های آلومینیوم و ترکیبات کاتیونی 
6- سر قطبی = Polar Head سر قطبی 
7- غیر یونی = None Ionic غیر یونی
8- غیر قطبی = Non Polar غیر قطبی
9- کشش سطحی = Surface Tension
surface tension of water = کشش سطحی آب 
surface tension of water
کشش سطحی آب
10- ماده فعال = Active Matter ماده فعال، بخش فعال سورفکتانت آنیونی که با روش تیتراسیون پتانسیومتری در آزمایشگاه کنترل کیفیت شرکت های صنایع شوینده اندازه گیری می شود.
چربی طبیعی پوست
11- سورفکتانت = Surfactant سورفکتانت، ماده فعال سطحی
apply to damp hair and lather = روی موی نمدار مالیده و کف تشکیل دهید سورفکتانت، ماده فعال سطحی 

biosurfactants = بیوسورفکتانت ها

surfactant-free = محصولات فاقد سورفکتانت

surfactant or emulsifier = سورفکتانت یا امولسیفایر

biosurfactants, amphiphilic compounds produced on living surfaces = بیوسورفکتانت ها، ترکیبات آمفی فیلی (دو خصلتی) که توسط ارگانیسم های سطحی تولید می شوند 

micelles, micelle, aggregate of surfactant molecules that arrange themselves in a spherical form in aqueous solutions = میسل، مایسل، تجمع مولکول های سورفکتانت که به شکل کروی در محلول آبی
biosurfactants
بیوسورفکتانت ها
surfactants
سورفکتانت، ماده فعال سطحی
surfactants2
12- سر آبدوست = Hydrophilic Head سر آبدوست
13- مواد اولیه = Raw Materials مواد اولیه 

aminofunctional raw materials = مواد اولیه دارای گروه عاملی آمینی 

TINCTURE, Fragrant materials produced by directly soaking and infusing raw materials in room temperature or warm alcohol. = تنتور: ماده معطر كه در اثر خیساندن یا دم كردن ماده خام در دمای محیط یا الكل گرم شده به دست می آید. اگر الكل در دمای محیط استفاده شود به آن خیساندن می گویند. اگر در الكل گرم غوطه ور شود به آن دم كردن می گویند.

EXPRESSION, Raw material is squeezed or compressed and the oils are collected. Of all raw materials, only the fragrant oils from the peels of fruits in the citrus family are extracted in this manner. = فشردن یا افشردن یا متراكم سازی: یكی از روشهای بدست آوردن اسانس روغنی گیاهان است كه در آن ماده اولیه چلانده یا متراكم می شود تا روغن آن خارج شود. در میان روغنهای معطر فقط پوست میوه مركبات با این روش اسانسشان استخراج می شود.
raw materials
مواد اولیه
14- سورفکتانت ها = Surfactants سورفکتانت، ماده فعال سطحی 

biosurfactants = بیوسورفکتانت ها

biosurfactants, amphiphilic compounds produced on living surfaces = بیوسورفکتانت ها، ترکیبات آمفی فیلی (دو خصلتی) که توسط ارگانیسم های سطحی تولید می شوند 
biosurfactants
بیوسورفکتانت ها
surfactants
سورفکتانت، ماده فعال سطحی
surfactants2
15- سورفکتانت اولیه = Primary Surfactant
16- سورفکتانت کاتیونی = Cationic Surfactant

مطلب فوق را در شبکه های اجتماعی زیر با دوستانتان به اشتراک بگذارید