از دید مادربزرگ ها، مراقبت از مو روندی بسیار ساده و پیش پا افتاده داشت. آنها هر سه یا چهار هفته یکبار موی خود را با آب و صابون می شستند و هر شب قبل از آنکه به رختخواب بروند گیسوان خود را صد بار برس می کشیدند و با چند نوع روغن طبیعی چرب می نمودند. با این وجود حتی در واپسین سال های حیات نیز، موهایشان همواره براق و سرزنده به نظر می رسید. امروزه وضع به کلی دگرگون شده است. این روزها شیوه های آرایشی گوناگون و متفاوتی وجود دارند و مردم می توانند از طیف گسترده ای از محصولات آرایشی و بهداشتی مو برای تأمین خواسته خود بهره گیرند. تعداد محصولات مراقبت از مو این روزها بی شمار است. انواع شامپوها ، کاندیشنرها ، محصولات مدل دهنده ،رنگ مو و محصولات آرایش مو وجود دارد که برای زیبایی گیسوان عرضه شده اند. محصولاتی ملایم و سازگار برای کودکان و افراد با پوست حساس، حتی محصولات دارویی مثل ضدشوره سر وجود دارد. تعدادی از محصولات بهداشتی آرایشی مو پا از این حد فراتر نهاده و داعیه درمان طاسی سر را دارند.
در استفاده از محصولات آرایشی بهداشتی مو ایمنی بسیار مهم است. چنانچه رنگ مو یا بی رنگ کننده مو به درستی مورد استفاده قرار نگیرد می تواند لطماتی جدی به مو وارد سازد. فرهای دائمی که عوامل احیاکننده دارند موجب گسسته شدن پیوند دی سولفیدی کراتین (ماده اصلی تشکیل دهنده تار مو) می شوند و به این شکل امکان تغییر حالت مو را پدید می آورند. چنانچه در مصرف فرهای دائمی دقت عمل و تدابیر احتیاطی لازم به کار نروند این فراورده نیزبه نوبه خود آسیب هایی جدی به ساختار مو وارد می سازد و چه بسیار خانم های میانسال یا کهنسالی که بر اثر مصرف درازمدت این نوع محصولات و عدم رعایت اصول ایمنی، موهایشان دچار ریزش شده است.
علی رغم ریسک ریزش مو یا آسیب جدی به پوست سر، صاف کردن موی مجعد با موصاف کن های شیمیایی برای برخی افراد از چنان اهمیت به سزایی برخوردار است که خیلی ها حاضرند بخش قابل توجهی از درآمد ماهانه خود را برای دستیابی به مویی صاف و بی تجعد صرف کنند.
افراد و نژادهای مختلف موهایی با خواص خاص خود دارند. مسئولیت شرکت های تولیدکننده محصولات بهداشتی آرایشی مو، اهتمام ورزیدن به تولید کالاهایی است که به نحو احسن با نیازهای همواره دگرگون شونده مصرف کننده همخوانی و همسویی داشته باشند. لازم به توضیح است که بخش اعظم محصولات نوظهور قادر نیستند به سهم قابل ملاحظه ای از بازار فروش دست یابند چرا که اصولاً یا فاقد عملکرد و خواص مورد انتظار مصرف کننده می باشند یا مزایا و محسنات چندانی را در مقایسه با دیگر محصولات موجود در بازار ارائه نمی دهند.
مثلاً بسیاری از تولید کننده های شامپو، به تقسیم بندی محصولات خود بر اساس موی خشک، موی چرب و موی معمولی بسنده می کنند. اما باید خاطرنشان شود که در بازار امروز، وضعیت به این سادگی هم نیست. گرچه رده بندی مو به انواع خشک، معمولی و چرب شیوه رایج و مهمی از دیدگاه تقسیم بندی محصولات بهداشتی آرایشی مو بوده است، اما عوامل دیگری نیز در تعیین الزامات فنی یک شامپو یا نرم کننده نقش دارند که به نوبه خود رده بندی یادشده را به کلی دگرگون می نمایند.
چنانچه مو به شدت آسیب دیده باشد (مانند مویی که دچار موخوره شده)، اجزای اضافی (از قبیل پروتئین یا سیلیکون هایی که موجب ترمیم مو می شوند) باید در فرمولاسیون فراورده خاص این نوع مو گنجانیده شوند. آسیب های مو صرفاً به موخوره محدود نشده و آسیب های ناشی از بی رنگ کردن، رنگ کردن با رنگ موهای قوی (که موجب آسیب یا ترد و شکننده شدن تارهای مو می شوند) یا فر دایمی و گونه هایی از فر که ساختار درونی تار مو را دگرگون می سازند نیز قابل توجه هستند. ناگفته نماند که در رابطه با این گونه عوارض، باید اجزایی اختصاصی به فرمولاسیون افزوده شوند تا آسیب های وارده به تارهای مو به حداقل برسد.
گستره وسیعی از محصولات مراقبت از مو را هم اکنون می توان در قفسه های سوپرمارکت ها و داروخانه ها مشاهده نمود. اما در برخی کشورها همین که به نیازهای اولیه و به حق مصرف کنندگان آگاه باشیم کافی است. افزون بر محصولات خاص هر نوع از مو، شناخت دقیق عادات بهداشتی مصرف کنندگان نیز سهم به سزایی در شناسایی کالاهای مورد نیاز بازار مصرف دارد.
مثلاً بالا بودن تعداد دفعات شست و شوی موی چرب در هفته از یک امکان بازاریابی مهم دیگر پرده بر می دارد: تولید شامپوها و نرم کننده های با کیفیت مناسب برای استفاده مکرر. در واقع شرکت انگلیسی یونیلور برای نخستین بار به لزوم تولید و عرضه چنین محصولاتی واقف شد و سلسله محصولاتی را که به شامپو کردن و استحمام مکرر اختصاص دارند روانه بازار کرد.
اطلاعات و داده های مربوط با عادات جوامع بر اساس مصاحبه با گروه بزرگی از مصرف کنندگان که معرف کل جامعه ای به شمار می آیند که قرار است فراورده بهداشتی مو در آنجا عرضه شود استوارند. این شیوه بررسی آماری را که «بررسی عادات و رفتار» خوانده می شود می توان برای دستیابی به اطلاعات اضافی (مانند نحوه استقبال مصرف کنندگان از محصولات مشابه و رقیب که هم اکنون در سطح بازار موجودند و دلایل گزینش مارک های خاص از سوی مصرف کننده) به کار برد. در عین حال، با اجرای این شیوه بررسی می توان به اطلاعات ارزشمندی در زمینه رجحان و فضیلتی که مصرف کننده برای خواص فراورده (از قبیل زیبایی و جلوه ظاهری فراورده، نحوه بسته بندی و ...) قائل است دست یافت و با قرار دادن چنین اطلاعاتی در اختیار کارشناسان امور تحقیق و توسعه، آنان را در ابداع و تولید فراورده ای از هر نظر مطابق با دیدگاه مصرف کنندگان یاری داد. گرچه اجرای این بررسی هزینه نسبتاً بالایی را طلب می کند اما چنین بررسی از سوی شرکت تولیدکننده ای که مایل است میزان فروش محصولات بهداشتی موی خود را ارتقایی چشمگیر بخشد ضرورت تام دارد. با اجرای این راهکار، تولیدکننده از قبل از موفقیت تجاری کالایی که اندیشه ساختن و عرضه آن را در سر دارد آگاه می شود و باید در انجام آن اهتمام به عمل آید.
افزون بر اجزای فوق باید از «اجزای اختصاصی» (از قبیل ویتامین ها، ترکیبات دارویی، پروویتامین ها و بسپارها) نیز نام برد که برای تأمین عملکرد برتر فراورده بهداشتی مو (و به تبع برای دستیابی به ارزش افزوده بیشتر) به فرمولاسیون آن افزوده می شود.

شامپوها

در فرمولاسیون شامپو، آمیزه ای از چند ماده فعال سطحی که وظایف پاک کنندگی و کف کنندگی فراورده را بر عهده دارند همراه با اجزای فعالی که دیگر مزایای کاربردی فراورده (مانند شانه خوری در حالت خیس و خشک، پوش کنندگی، براق کردن، سهولت آرایش پذیری و دیگر تأثیرات عوامل نرم کننده) را تأمین می نمایند به کار رفته است. از سوی دیگر اجزایی اضافی به فرمولاسیون پایه شامپو افزوده شده اند که به شامپو جلوه و جذابیت ظاهری ببخشد. شایان ذکر است که امروزه طیفی گسترده از مواد سطحی مختلف در اختیار فرمولاتورهای آرایشی بهداشتی قرار دارند که وجوه تمایز آنان در خواص و خواصی مانند قدرت شویندگی، حجم و غلظت کف تولیدی و تأثیر ملایم فراورده نهایی خلاصه می شوند.

مطلب فوق را در شبکه های اجتماعی زیر با دوستانتان به اشتراک بگذارید