تلوژن = telogen

telogen = تلوژن

Telogen: the Resting phase. The hair stays attached to the follicle and falls out only to be replaced by the next building hair in the anagen phase. This phase lasts approximately 100 days. (Capixyl)

anagen hair/telogen hair ratio = نسبت موهای آناژن به تلوژن

 ریزش موی اندروژنتیک طاسی ناشی از اختلال در غدد داخلی اختلال در عملکرد غدد متابولیسم داخلی باعث طاسی منتشر در سر می شود برای همین اغلب با طاسی نوع آندروژنتیک اشتباه می شود. علت ایجاد این نوع طاسی می تواند کوتاه شدن عمرموهای فازآناژن و یا افزایش عمر موهای فاز تلوژن باشد. کم کاری هیپوفیز، پر کاری و کم کاری تیروئید و کم کاری پاراتیروئید می توانند باعث ریزش موی منتشر گردند. طاسی ناشی از مواد شیمیایی و مصرف برخی داروها مواد شیمیایی مختلفی که اغلب به عنوان دارو و گاهی هم به صورت اتفاقی مثلا در اثر آلودگی مواد غذایی مورد استفاده قرار می گیرند ممکن است باعث ریزش مو شوند.

 آهن یکی از مواد ضروری برای رشد موها می باشد و کمبود آهن که در بیشتر خانمها مشاهده می شود می تواند یکی از علل ریزش منتشر مو باشد. بنابراین یکی از مواردیکه در مبتلایان به ریزش موی منتشر باید بررسی شود مقدار آهن بدن آنهاست. درمان فقر آهن در اکثر مواقع باعث بازگشت موها می شود. غذاهایی مانند گوشت قرمز، مرغ، ماهی، جگر، تخم مرغ و حبوبات دارای آهن هستند. در خانم های باردار که نیاز به آهن بیشتر است از نیمه دوم بارداری خوردن قرص آهن توصیه می شود. در شیرخواران نیز مصرف قطره های آهن روزانه ده قطره توصیه می شود. تلوژن ایفلوویم (ریزش موی موقتی یا واکنشی) ایفلویم (Effluvium) یک واژه لاتین به معنای ریزش و شل شدن است. منظور از تلوژن ایفلوویم آن است که موها بعد از وارد شدن به مرحله تلوژن می ریزند. قبل از آنکه در مورد عوامل موثر بر این نوع از ریزش مو توضیح داده شود لازم است مختصری در مورد سیکل رویش مو و مفهوم واژه های آناژن، کاتاژن و تلوژن شرحی مختصر آورده شود.

 چرخه رویش و ریزش مو در صورتی که همه موها به صورت هم زمان وارد فاز استراحت یا رشد شوند - همچنانکه در بسیاری از حیوانات (مثل موشها) این امر رخ می دهد - موها در یک زمان همگی می ریزند و پس از مدتی همگی با هم رشد می کنند. در انسان این چرخه به صورت انفرادی تکرار می شود و به همین جهت همه موها با هم نمی ریزند. عواملی که باعث ریزش موی سر از نوع تلوژن ایفلوویم می گردند در واقع باعث به هم خوردن این نظم گردیده و موجب وارد شدن دسته جمعی دسته ای از موها به فاز تلوژن می گردند. مثلا یک بیماری تب دار یا یک استرس روانی شدید می تواند موها را با هم وارد فاز تلوژن نماید در نتیجه یک تا چند ماه پس از این ماجرا شخص متوجه ریزش فراوان موها می شودو او را نگران می کند اما جای نگرانی ندارد چرا که پس از اتمام مرحله تلوژن مجددا موها وارد فاز آناژن شده و رشد می کنند.

 تلوژن ایفلوویم یکی از علل بسیار شایع ریزش مو است و به وفور در میان مردم مشاهده می شود.ولی از آنجا که مردم عادی قادر نیستند آن را از انواع دیگر ریزش مو تشخیص دهند علاوه بر ایجاد اضطراب و نگرانی باعث اشتباه درتفسیر علت ریزش مو می شود بطوریکه آن را بی جهت به مصرف فلان شامپو و یا به گردن فلان آرایشگر بیاندازند در حالیکه هیچ کدام ربطی به موضوع ندارند. از سوی دیگر بعد از مدتی مو به حالت طبیعی خود بر می گرددولی فرد مبتلا ممکن است آن را مربوط به فلان شامپو یا داروی تقویتی یا درمان فلان پزشک یا عطاری بداندو تصور کند که این مواد باعث بهبود وی شده اند و بعد از آن به همه افراد دچار ریزش مو آنها را توصیه می کند بدون آنکه بداند اصل قضیه چه بوده و علت اصلی بهبودی در وضعیتش از کجا ناشی شده است.

 بیماریهای تب دار، اعمال جراحی و بی هوشی های طولانی می توانند باعث وارد شدن ناگهانی موها به فاز تلوژن و در نتیجه ریزش مو گردند. گاهی اوقات یک عمل جراحی ساده مانند کشیدن دندان یا یک اهدای خون ممکن است باعث ریزش موی تلوژنیک شود. استرس، اضطراب ناگهانی و افسردگی می توانند باعث ریزش موی تلوژنیک شوند. مثلا اگر شخصی به طور ناگهانی خبر ناگواری را بشنودو فشار روحی شدیدی به او وارد شود و یا در اثر مرگ یکی از نزدیکان دچار افسردگی شود و یا نیروی فکری زیادی را برای گذراندن یک امتحان سخت به کار برده باشد ممکن است موهای زیادی از او وارد فاز استراحت شوند و شروع به ریزش کنند.ریزش موها گاهی به حدی شدید است که طاسی واضحی بر روی سر پدید می آید. خوشبختانه این طاسی موقتی و قابل بازگشت است و معمولاً موها به حالت قبلی برمی گردند. در اینجا ذکر یک نکته ضروری است و آن اینکه استرسها از چند طریق می توانند باعث ریزش موها شوند که طاسی تلوژنیک یکی از آنها است. در صورتی که استرس باعث تشدید طاسی آندروژنتیک شود موهای ریخته شده ممکن است بازنگردد.

 تراکم گیسو (Hair density) در هر سانتی متر مربع از پوست سر یک کودک فولیکول مو وجود دارد در حالی که در سن سالگی این رقم به می رسد. از سن تا سالگی تراکم موها کاهش یافته به طوریکه در این سنین متوسط تا تار مو در هر سانتیمتر مربع گزارش شده است. سرعت رشد مو سرعت رشد مو نه تنها در قسمتهای مختلف بدن بلکه در قسمت های مختلف سر نیز با یکدیگر متفاوت است. مثلا در مورد ژاپنی ها سرعت رشد موی سر در ناحیه Crown تاج سر میلیمتر در روز گزارش شده در حالیکه در قسمت شقیقه (Temporal) با سرعت میلیمتر در روز می روید. به طور متوسط مو با سرعت تا سانتیمتر در ماه رشد می کند. رویش مو رشد مو بر خلاف ناخن به صورت پیوسته نیست به آن معنا که بعد از مدتی رشد آن متوقف شده و جای خود را به موی تازه روییده می دهد. فرایند رویش مو، ریزش و رشد مجدد آن در سیکلی به نام «چرخه رشد مو» صورت می پذیرد. این چرخه در سه مرحله با نامهای آناژن، کاتاژن و تلوژن انجام می گردد.

 Catagen (Intermediate phase) - مرحله تلوژن (استراحت): این مرحله که فازافتادن نیز نام دارد موی تازه روییده موی قبلی را به بیرون رانده و جایگزین موی قبلی می گردد.این مرحله تا ماه به طول می انجامد. Telogen (Resting or shedding phase) به فاز استراحت رشد مو تلوژن می گویند. معمولا 6 تا 8 درصد موها در فاز تلوژن به سر می برند. تلوژن برای موهای سر حدود روز به طول می انجامد. و برای موهای ابرو، مژه، دست و پا طولانی تر است. در طول این فاز، فولیکول مو در حال استراحت بوده و با بیرون رفتن مو از این فاز ماده سفیدرنگ سخت، محکم و خشکی در ریشه مو ظاهر می شود. حدود تا تار مو که در فاز تلوژن هستند، هر روزه به صورت نرمال و طبیعی ریزش می کنند.

 در پایان فاز تلوژن، فولیکول مو مجدداً وارد فاز آناژن شده، درمال پاپیلا و پایه فولیکول مجدداً به یکدیگر متصل شده و ساخت موی جدید آغاز می شود. اگر موی قدیمی هنوز نیفتاده باشد، توسط موی جدید به بیرون رانده شده و چرخه رشد مو مجدداً آغاز می گردد.

 معمولاً 70 تا 85 درصد موهای سر یک انسان بالغ در فاز آناژن و 10 درصد موها در فاز تلوژن می باشد.

 با افزایش سن، درصد موهای فاز تلوژن افزایش یافته، سرعت رشد موها کم شده و تارهای موی تازه روئیده نازکتر می شوند.

 asiasari radix عصاره سوریتا(مریم کوهی) مطالعه بر روی ریزش موی خرگوش نشان داده که این عصاره در کاهش فاز تلوژن و افزایش فاز آناژن موثر است. عصاره میوه سیب وحشی سیبی که برای استخراج سلول های بنیادی اش در تکنولوژی کاپیسلپرو استفاده می شود گونه ای کمیاب از یک سیب سوئیسی به نام Utwiller است که به علت پتانسیل حیاتی بالایی که دارد می تواند مدت زمان طولانی در انبار نگهداری شود. تکنولوژی پرورش و نگهداری این سیب در اختیار یکی از کمپانی های طرف قرارداد فیتو است. این کمپانی سلول های بنیادی این سیب نادر و با ارزش را با تکنولوژی پیشرفته ای استخراج کرده و برای کاربردهای آرایشی فراوری می کند.

  تریکوگرام تکینیک است که برای اندازه گیری نسبت آناژن به تلوژن استفاده می شود. این نسبت را می توان به عنوان شاخصی برای تعیین درصد فولیکولهای فعال مو در نظر گرفت:

 ↓ A/T ratio = کاهش رشد مو ← ادامه طاسی سر تریکوگرام دیجیتالی با استفاده از دستگاه حرفه ای تریکواسکن انجام می شود. مطابق تعریفی که دستگاه تریکواسکن بر اساس آن برنامه ریزی شده، موی آناژن مویی است که 3 روز پس از تراشیدن کامل مو قابل رویت باشد. در این زمان، فقط موهای فاز آناژن باید به شکل معنی دار رشد کنند. تریکواسکن موهایی را که رشد نمی کنند آناژن و موهایی را که رشد می کنند را تلوژن می شناسد.

Telogen: the Resting phase. The hair stays attached to the follicle and falls out only to be replaced by the next building hair in the anagen phase. This phase lasts approximately 100 days. (Capixyl)