خیس = wet

wetting = خیس شدن،خیس کردن

SURFACTANTS — Surface active agents responsible for wetting, dispersion and emulsification. Wetting enhances the spreading and penetrating ability of a liquid, which in turn improves the cleaning ability of water.There are three basic types of surfactants commonly used in shampoo formulas: detergents, soaps and glycosides. (INCI dictionary) 

SORBITAN STEREATE — A surfactant derived from berries and other plant sources, composed of sorbitol, a natural sweetener, and stearic acid, a fatty acid. Used in cosmetic products as an emulsifier and wetting agent. (INCI dictionary)

wetting agent = عامل خیس کننده

SORBITAN STEREATE — A surfactant derived from berries and other plant sources, composed of sorbitol, a natural sweetener, and stearic acid, a fatty acid. Used in cosmetic products as an emulsifier and wetting agent. (INCI dictionary)

wetting agent = عامل خیس کننده

SORBITAN STEREATE — A surfactant derived from berries and other plant sources, composed of sorbitol, a natural sweetener, and stearic acid, a fatty acid. Used in cosmetic products as an emulsifier and wetting agent. (INCI dictionary)

 ختمی گیاهی است معطر که از دیرباز به علت خواص دارویی اش کاربردهای فراوانی داشته است. این گیاه غنی از موسیلاژ است. موسیلاژ ترکیب ژله مانندی مشابه نشاسته خیس خورده است که برای درمان خشکی گلو می تواند استفاده شود. عصاره ریشه ختمی را برای معطر کردن حلوا نیز استفاده می کنند. 

 Ref: Chemistry and Technology of the Cosmetics and Toiletries Industry, edited by S.D. Williams, W.H. Schmitt, P.16 کاندیشن کننده ها شامپوهایی که فقط با سورفکتانتهای آنیونی فرموله شده موها را زبر می کنند. شانه خوری مو در حالت خیس را مشکل نموده و روی مو بعد از خشک شدن الکتریسته ساکن به جا گذاشته و ظاهری پف کرده به آن می دهد. با اضافه کردن مواد نرم کننده یا کاندیشن کننده می توان این مشکل را برطرف نمود. استفاده از مواد کاندیشن کننده در شامپوهایی که حاوی سورفکتانتهای آمفوتری مثل بتائین است تاثیر بیشتری دارد. سورفکتانتهای کاتیونی که در کاندیشنرها استفاده می شوند یا سورفکتانتهای آنیونی سازگاری ندارد و نمی توان در فرمولاسیون شامپو از آنها استفاده نمود. در عوض می توان از پلیمرهای کواترتیزه مثل پلی کواترنیوم که با اغلب سورفکتانتهای آنیونی سازگار است استفاده نمود.

 •  Liscio Thermal Reconditioning مراقبت از مو بعد از انجام این عمل: بعد از این عمل، مو تا 48 الی 72 ساعت نباید شامپو و یا حتی خیس شود. بعد از این عمل، مو تا یکی دو هفته نباید رنگ و یا هایلایت شود.

 2- موی خود را خیس نموده و مقدار کمی شامپو مخصوص صاف کردن مو( مثل شامپو سبز رنگ پنتین ) کف دستتان بریزید.

 از سری ویدئوهای آموزشی سایت احسان حسنانی شامپو زدن صحیح موها شامل مراحل زیر می باشد: 1- گره گشائی از مو موی خود را با یک شانه دندانه درشت شانه کنید تا هیچ گونه گره ای روی آن نمانده باشد. هرگز موی خود را در حالت خیس شانه نکنید چون در این حالت نیروی بیشتری برای شانه کردن مصرف می کنید بنابراین موی شما ممکن است شکسته شود. 2- آب کشی اولیه با آب ولرم در مرحه بعدی موهای خود را با آب ولرم و نیمه گرم آبکشی نمایید. به این مرحله آبکشی اولیه و یا پیش شستشو (Pre-washing) گفته می شود که برای زدودن گرد و غبار و به طور کلی آلودگی های قابل حل در آب انجام می گردد. هرگز از آب داغ استفاده نکنید چون باعث تردی و شکنندگی مویتان خواهد شد. 3- پخش کردن شامپو در کف دست مقداری شامپو در کف دست خود بریزید و دستهای خود را روی هم مالش دهید تا شامپو روی دستهایتان پخش شود. (حرارت دستهای شما به عملکرد بهتر شامپو کمک می کند.) در واقع کف شامپو باید روی دست شما تشکیل گردد. مقدار شامپو توسط خودتان تعیین می شود و باید به اندازه ای باشد که کف آن تمام موهای شما را بپوشاند 4- ماساژ دادن شامپو بر روی پوست سر با نوک انگشتان شامپو را روی همه جای سر پخش نموده و با نوک انگشتانتان به آرامی شامپو را روی پوست سر و موهایتان ماساژ دهید. (دقت نمایید که از ناخنها استفاده ننمایید) برای جلوگیری از گره خوردن و شکسته شده مو این کار را به آرامی و به صورت دایره ای انجام دهید 5- آب کشی نهائی در این مرحله موی خود را به خوبی آبکشی نمایید تا هرگونه بقایای شامپو از لابلای موی شما زدوده شود. باز هم تاکید می شود: مو در حالت خیس نسبت به اصطکاک خیلی حساس است. بنابراین آن را در حالت خیس به سختی مالش ندهید. همیشه در هنگام شامپو کردن موها 5 مرحله فوق را به خاطر بیاورید تا تکرار این مراحل برای شما تبدیل به عادت شود. پرسشهای متداول درباره شامپو و شامپو کردن

در هنگام به کار بردن شامپو چگونه پوست سر را ماساژ دهم تا موی من آسیب نبیند؟ برای جلوگیری از آسیب دیدگی مو در اثر استفاده از شامپو مهمترین نکته ای که باید بدانیم آن است که مو در حالت خیس به علت جذب آب متورم شده و بسیار آسیب پذیر است بنابراین باید با ملایمت بسیاری با آن رفتار نمود. ضمن اینکه برای ماساژ پوست سر از نوک انگشتان استفاده نمایید نه ناخنها.

میزان منطقی مصرف شامپو در هر بار حمام کردن چقدر است؟ میزان مصرف شامپو بستگی به میزان آلودگی مو و پوست سر، همچنین بلندی مو دارد. به عنوان یک قاعده کلی میزان مصرف شامپو باید به اندازه ای باشد که موقع به کارگیری، کف حاصل از آن تمام سطح مو را بپوشاند. (به یاد داشته باشید زمان به کارگیری شامپو بعد از مرحله آبکشی اولیه می باشد یعنی زمانی که موی خود را به خوبی باآب خیس نموده اید).

موی من نازک است و سریع گره می خورد( به خصوص در هنگام شامپو کردن). آیا می توانم بعد از آبکشی موهایم را شانه کنم؟ برای من چه نوع برس و شانه ای توصیه می کنید؟ گره خوردن در موهای بلند بسیار شایع است. برس کردن مو در حالت خیس و استفاده از تکنیکهایی مثل شانه کردن مو در خلاف جهت خواب پولک های کوتیکول (Backcombing) که برای حجم دادن به موهای کم پشت استفاده می شود این مشکل را تشدید می کند. هرگز در هنگام شستشوی مو، آن را به بالا جمع نکنید زیرا جمع کردن مو به بالا (Pile up) باعث ایجاد ناگهانی توده های در هم پیچیده موهای گره خورده و تشکیل ساختار خاصی با نام ساختار «آشیانه پرنده» می گردد که تنها علاج آن بریدن با قیچی است . استفاده غلط از حوله در هنگام خشک کردن مو و چنگ زدن مو با حوله از عوامل مهم ایجاد گره در مو می باشد. مو باید به آرامی با حوله آب گیری شود به آن معنا که به جای چنگ زدن مو باید از روش گذاشتن و برداشتن استفاده گردد. بعد از اینکه مو با حوله آبگیری شد و زمانی که هنوز رطوبت دارد آن را با شانه دندانه درشت شانه کنید. تا گره های آن زدوده شود. تا حدامکان اجازه بدهید مو شما به طور طبیعی در هوا خشک گردد.

 عملکرد کاندیشنر فراورده های حالت دهنده دو دسته هستند: Rinse out دسته اول که بعد از شامپو زدن استفاده می شوند و قبل از خشک کردن نیاز به آبکشی دارند. اصولا هرچه مو خشک تر باشد (منظور طبیعت مو است نه خیس یا تر بودن آن) نیاز بیشتری به حالت دهنده دارد. به طوری که برای موهای خیلی خشک و آسیب دیده از حالت دهنده های با نفوذ عمقی(Deep penetrating) استفاده می شود که به داخل کوتیکول نفوذ می کند. Leave on دسته دوم که نیاز به آبکشی ندارند. و می توانند تا دفعه بعد که شامپو زدن انجام می شود روی مو باقی بمانند. فرق این دو حالت دهنده در این است که حالت دهندهای Rinse-out آبکشی می شوند و مقدار ناچیزی از آن روی مو می ماند ولی حالت دهنده های Leave-on باید به طور کامل روی موها بماند. دقت کنید تنها مقداراندکی(Trace) از حالت دهنده نوع اول باید روی مو باقی بماند. بنابراین در آبکشی این فراورده زیاده روی نکنید.

 3- موی خود را را با دست و یا حوله آبگیری کنید. چون مویی که خیلی خیس باشد قدرت جذب کاندیشنر بر روی آن کمتر است. لازم به ذکر است میزان آب گیری از مو و اینکه این کار با دست انجام شود یا حوله؟ باید مطابق دستورالعمل محصول صورت پذیرد. در صورتی که از حوله استفاده می کنید باید این کار را با روش گذاشتن و برداشتن انجام دهید.

 7- جریان آب را از روی موی آغشته به کاندیشنر عبور دهید تا آبکشی شود (یادآوری می کنم با موی خیس خود به ملایمت رفتار کنید. چون مو در حالت خیس برای تخریب، مستعد تر است.)

 کاندیشنرها فقط روی کوتیکول و ساقه مو اثر دارند. بنابراین از نظر منطقی و تئوری، روی ریشه مو و ریزش مو اثری ندارند. اما نکته ای که وجود دارد این است که معمولاً برای پخش کردن کاندیشنر روی موها، از شانه استفاده می شود و موها در حالت خیس آسیب پذیرتر هستند. به همین علت با توجه به اینکه کاندیشنر، موها را به هم می چسباند، ممکن است در اثر شانه کردن، موها کنده شده و قبل از پایان مرحله آناژن از فولیکول مو خارج شده و بریزند.

 یک راهکار خیلی خیلی ساده وجود دارد و آن این است که قبل از اینکه وارد استخر بشوید موهای خودتان را خیس بکنید. یعنی یک دوش بگیرید. همین کار موجب می شود که خیلی میزان جذب کلر استخر توسط موهایتان کم بشود.

 نکته دومی که می توانید بعد از اینکه موهایتان را زیر دوش خیس کردید بروید یک مقدار روغن نارگیل یا روغن آرگان (نمیخوام تبلیغ روغن آرگان کنم خیلی فرق نمی کنند با همدیگر) یا روغن زیتون، یک روغن خلاصه، کف دستتان بریزید پخش کنید روی تارهای موهایتان اینجوری با دست بگیرید و روی تارهای مو مالش بدهید تا یک کاور خوبی بکند و بعد بروید داخل استخر.

 شکل: دیاگرام فرآیندهای فیزیکی و شیمیایی درگیر در پروسه رنگ شدن موها رنگ شدن موها از زمانی که رنگ مو با بیرونی ترین لایه مو یعنی اپیکوتیکول (بیرونی ترین لایه کوتیکول) تماس برقرار می کند، شروع می شود. در این جا می توانیم پدیده های سطحی خیس شدن و جذب سطحی در سطح مشترک مایع جامد را مشاهده کنیم. رنگ مو سپس از مسیر پیچیده غشاء سلولی عبور کرده و پس از گذر از کوتیکول با مکانیسم تراوش و نفوذ به کورتکس می رسد. یک واکنش پلیمریزاسیون نیز در این جا می تواند اتفاق بیفتد.

 Wetting = خیس شدن، تماس مایع با جامد

 بسته به محلول به کار رفته زمان استراحت می تواند وجود نداشته باشد یا تا 72 ساعت به درازا بینجامد. در این مدت محلول نباید شسته شده و مو نباید خیس شود. همچنین در این مدت ورزش کردن، زدن موها پشت گوش، بستن آن با سنجاق و کلیپس، دم اسبی کردن موها و استفاده از هدبند ممنوع است. چرا که نتیجه را تحت تأثیر قرار می دهد. در صورتی که مواد شیمیایی به کار رفته در ترکیبات کراتینه مو به پوست سر تماس پیدا کنند، می توانند منجر به ریزش موها شوند. سازمان غذا و داروی آمریکا هشدار داده که کراتینه کردن موها برای سلامت مشتری و آرایشگر هر دو خطرناک است.

 بعد از کراتینه کردن موها از چه محصولاتی استفاده کنیم؟ به محصولاتی که بعد از کراتینه کردن موها استفاده می شود اصطلاحاً افتر تریتمنت (afer-treatment) گفته می شود. بعد از کراتینه کردن موها یا صاف کردن موها با روش برزیلی، باید به مدت حداقل سه روز از خیس کردن موها خودداری کرد. یعنی شناکردن، شامپوکردن، استحمام کردن، رفتن به استخر و حتی عرق کردن مجاز نیست.

 بعد از حمام، به ملایمت و با روش گذاشتن و برداشتن آب موها را بگیرید. موی خود را با حوله چنگ نزنید. و آن را در حالت خیس شانه نکنید و برس نکشید. اول آب موها را با حوله بگیرید و بعد سشوار بزنید. هیچگاه سشوار داغ را روی موی خیس نگیرید چرا که این کار باعث شکنندگی مو می شود. اگر هم عجله به خشک شدن سریع مو داشتید، سشوار را روی گرمای کم یا متوسط بگذارید و آن را از فاصله دور به شکلی که مرتب ان را روی قسمت های مختلف مو می چرخانید نگه دارید. هیچگاه برای چند دقیقه بر روی یک نقطه متوقف نشوید.

sodium hyaluronate

 آیا کرم ها و سرم های حاوی هیالورونیک اسید (Hyaluronic Acid) باید روی پوست مرطوب یا خیس استفاده بشود. ببینید این تصور از آنجا ناشی شده است که چون هیالورونیک اسید (Hyaluronic Acid) جاذب الرطوبه است بعضی ها تصور می کنند که اگر این ترکیب روی پوست قرار بگیرد و هوا و رطوبت کافی نداشته باشد رطوبت را از پوست جذب می کنند و در نتیجه پوست را خشک می کنند. نکته اینجاست که هیالورونیک اسید (Hyaluronic Acid) که در محصولات آرایشی بهداشتی استفاده می شود در آن غلظتی که است توان بیرون کشیدن رطوبت پوست را ندارد، ضمن اینکه در کرم پر از آب و پر از ترکیبات مرطوب کننده دیگر است. در نتیجه همان آبی که در داخل کرم است کافی است برای اینکه در هیالورونیک اسید (Hyaluronic Acid) جذب شود. در نتیجه لزومی و ضرورتی ندارد که روی پوست خیس استفاده بشود.

 از جنبه حفاظتی، برنزه شدن پس از تعطیلات همانند پوشیدن بارانی بعد از بارش باران بی فایده است. زیرا پس از بارش باران، بدن دیگر خیس شده است.

 میزان نفوذ اشعه UV به پوست در حالت خیس برابر بیشتر از پوست در حالت خشک است.

 پوست دارای دو نوع غده عرق می باشد، غدد اکرین (Ecrine) و غدد آپوکرین (Apocrine). تعریق بدن برای تنظیم دمای بدن ضروری است. غدد اکرینی که بیشترین میزان عرق را تولید می کنند. علت خیس بودن زیربغل معمولاً ترشحات غدد اکرینی است. محصولات ضدعرق (آنتی پرسپیرانت ها) فقط عرق تولید شده توسط غدد اکرینی را کاهش می دهند. بر خلاف غدد اکرینی، غدد آپوکرینی، روی سطح پوست نیستند بلکه در فولیکول مو وجود دارند. تجزیه ترشحات غدد آپوکرینی توسط باکتری های پوست، بوی بدن را ایجاد می کند. ضدعرق ها دقیقا چه کار می کنند؟ ترشحات عرق بی بو می باشد ولی با قرار گرفتن در یک محل مرطوب و تحت تأثیر عملکرد میکروارگانیسم-ها، ترکیبات موجود در عرق تجزیه می شود و ایجاد بوی نامطلوبی را می نماید. استفاده از مواد ضدمیکروبی یک راه مناسب جهت پیشگیری از ایجاد بو توسط باکتری ها و مخمرهای موجود در سطح پوست می باشد. روش دفاعی دیگر کاهش ترشح عرق توسط غدد عرق می باشد. آیا ضد عرق یک محصول آرایشی بهداشتی است؟ تعریق یکی از عملکردهای بدن است. با وجود اینکه ضد عرق ها عملکرد بدن را تغییر می دهند، در آمریکا و بسیاری از کشورها، تحت عنوان یک محصول آرایشی بهداشتی بدون نسخه به فروش می روند. ضدعرق ها و محصولات آرایشی بهداشتی حاوی این ترکیبات، ترشحات عرق را به میزان تا درصد کاهش می دهند. ترکیبات تشکیل دهنده ضدعرق ها نمک های بافر شده آلومینیوم در سال اولین ضدعرق حاوی AlCl به بازار عرضه شد.

 در داخل بینی سه شاخک کوه مانند وجود دارد که روی سطح آنها از مخاط پوشیده شده است. مثل سه کوه که باران خورده و خیس شده است. بسیاری از مولکول ها پایشان در گل و لای دامنه این کوه گیر کرده و هیچ گاه به قله نمی رسند. به عبارت دیگر مولکول های زیادی، جذب این ماده لزج شده و وارد سیستم بویایی نمی شود.

 در صورتی که خمیر برای مدت طولانی نگهداری می شود استفاده از نگهدارنده الزامی است. سدیم کربوکسی متیل سلولز باید ابتدا با مقدار کافی آب داغ خیس شود در حالی که متیل سلولز بهتر است با آب سرد خیس شود. آب باقیمانده سپس به محلول کنسانتره اضافه می شود و یک شب زمان داده می شود. اگر ماده جاذب الرطوبه استفاده نشده باشد، برای تهیه ژل می تواند مقدار مناسب از آن در این مرحله اضافه شود.

 سورفکتانت ها وظیفه سورفکتانت ها چیست؟ سورفکتانت ها عوامل پاک کننده فعالی هستند که سه نقش اصلی اجرا می کنند: نفوذ در پارچه و خیس کردن پارچه سست کردن و رهانیدن چرک ها و آلودگی ها (این ویژگی به فعالیت مکانیکی ماشین لباس شویی کمک می کند) امولسیون کردن ذرات چرک و آلودگی و معلق نگه داشتن آن ها در محیط شستشو   سورفکتانت ها چگونه عمل می کنند؟ در هر مولکول سورفکتانت دو حوزه وجود دارد: یک بخش قطبی یا سر آبدوست و یک بخش غیر قطبی یا چرب یا دم آب گریز. یک اصل اساسی و مهم این است که مواد قطبی با مواد قطبی دیگر بر همکنش خوبی دارند و در مورد مواد غیر قطبی نیز همین طور است.   نفوذ کردن و خیس کردن پارچه آب دارای کشش سطحی بالایی است که این خاصیت از ایجاد موج زیاد در سطح آن جلوگیری می کند (هوا – آب، آب – روغن، آب – جامد). به محض این که سورفکتانت پیوند بین مولکول های آب را می شکند، کشش سطحی آب کاهش می یابد و آب می تواند معوج گردد و تعداد بیشتری از ملکول های سورفکتانت در نزدیکی سطح آب قرار می گیرند. حال آب می تواند در سطوحی که قبلا خیس نشده بوده است مثل پارچه ها نفوذ و نشت کند.   شکل 1: سورفکتانت ها کشش سطحی آب را کاهش می دهند.   جدا سازی و امولسیون کردن چرک و آلودگی به طور معمول آب و روغن با یکدیگر مخلوط نمی شوند. روغن یک ماده غیر قطبی است در حالی که آب قطبی است. با این وجود در حضور مقادیر و غلظت های کافی مولکول های سورفکتانت، روغن می تواند به طور موثری در آب امولسیون شود. بنابراین، بخش قطبی مولکول سورفکتانت جذب آب می شود و بخش غیر قطبی توسط چربی جذب می شود. مولکول های سورفکتانت دور چربی جمع می شوند و وقتی به اندازه کافی زیاد باشند یک میسل (micelle) کروی تشکیل می دهند. بخش های چربی که در میسل قرار می گیرند در آب به خوبی معلق می مانند. فرایند تا زمانی که مقادیر کافی مولکول های سورفکتانت در دسترس هستند تا با باقیمانده های چربی بر همکنش دهند تکرار می شود. شکل دو: عمل پاک کنندگی سورفکتانت ها   مثال ها: سورفکتانت ها هم می توانند مشتقاتی از مواد نفتی، روغن سبزیجات یا چربی های حیوانی باشند و هم ترکیبی از همه این منابع. سه نوع اصلی سورفکتانت وجود دارد که در شوینده های رخت و لباس مورد استفاده قرار می گیرد. سورفکتانت های آنیونی، نانیونی و کاتیونی. سورفکتانت های آنیونی: این سورفکتانت ها دارای سر قطبی با بار منفی هستند. بار منفی سر قطبی معمولا با یون Na+ به تعادل می رسد که در فرایند تولید این عمل انجام می شود. با این وجود سر منفی می تواند با دیگر کاتیون های (ذرات با بار مثبت) موجود در آب مثل کلسیم Ca2+ و منیزیم Mg2+ نیز واکنش دهد و به طور موثری مولکول سورفکتانت ها را غیر فعال نماید. آب سخت حاوی مقادیر بالایی از این کاتیون هاست. سورفکتانت های آنیونی در صنایع تولید پودر شوینده معمول ترین و رایج ترین هستند. آن ها در امولسیون کردن ذرات چربی و خاک، باقیمانده های مواد نرم کننده پارچه بسیار موثر هستند و بسیار کف زا هستند. برخی از مثال های آن ها عبارتند از آلکیل سولفونات های خطی (LAS)، آلکیل بنزن سولفونیک اسید (LABS)، آلکیل آریل سولفونات ها مثل دودسیل بنزن سولفونات (DDBS) و الکل اتر سولفات ها مثل سدیم لوریل اتر سولفات یا تگزاپون (SLES). سورفکتانت ها نانیونی: این سورفکتانت ها سر خنثی دارند و بنابراین در آب سخت توسط ذرات باردار غیر فعال نمی شوند. این مواد در شوینده های با کف اندک به کار می روند. می توانند به همراه سورفکتات های آنیونی بکار روند. برخی از نمونه های آن الکل اتو کسیلات هستند. سورفکتانت های کاتیونی: این سورفکتانت ها دارای سر قطبی با بار مثبت هستند. این ها در گروه عوامل پاک کننده اولیه قرار نمی گیرند، بلکه به عنوان نرم کننده پارچه و همچنین به عنوان عامل ضد باکتری ملایم کاربرد دارند. برخی از این ها عبارتند از ترکیبات آمونیوم چهارگانه بلند زنجیر. معمولا در مواد شوینده مخصوص شستن البسه رایج است که بیش از یک نوع سورفکتانت مورد استفاده قرار گیرد. دلیل این امر تقویت عمل هر سورفکتانت توسط سورفکتانت دیگر است. این عمل موجب می شود قدرت پاک کنندگی نسبت به زمانی که دو سورفکتانت به طور جداگانه عمل می کنند بالاتر رود. با این وجود سورفکتانت های آنیونی و کاتیونی به دلیل داشتن بار مخالف ناسازگار هستند.   بیلدر ها یا سازنده ها وظیفه بیلدر ها چیست؟ بیلدر ها عمل سورفکتانت ها را ارتقا می دهند. برای مثال، انواع مختلف بیلدر ها برای نرم کردن آب مورد استفاده قرار می گیرند و به پخش شدن چرک کمک کرده و اجازه نمی دهند که چرک ها حتی در خارج از محلول شستشو رسوب کنند. باعث قلیاییت محیط شستشو شده که این عمل به از هم پاشیدن و پاک شدن چرکی های پایه روغنی کمک می کند. بیلدر ها چگونه کار می کنند؟ آب به طور طبیعی حاوی یون ها فلزی با بار مثبت (کاتیون) است. غلظت های دو مورد از این کاتیون ها یعنی کلسیم Ca2+ و منیزیم Mg2+ تعیین کننده میزان سختی آب است. Ca2+ و Mg2+ می توانند با سورفکتانت های آنیونی واکنش دهند و باعث شوند عملکرد این سورفکتانت ها کاهش یابد و بر روی پارچه رسوب کنند و یا در درون ماشین لباس شویی رسوب کنند. Ca2+ پاک شدن لکه ها را مختل می کند زیرا با ذرات چرک پیوند داده و آن ها را به سطح پارچه می چسباند. بنابراین آب سخت عمل سورفکتانت را مختل می کند. بیلدر ها با تشکل کمپلکس با Ca2+ و Mg2+ آب را نرم می کنند. (شکل 3 را ببینید)   شکل 3: بیلدر ها با یون های کلسیم و منیزیم آب پیوند می دهند.   مثال ها: سه نوع بیلدر های نرم کننده آب وجود دارد. جداسازی: بیلدر های محلول در آب که کمپلکس های محلولی از Ca2+ و Mg2+ تشکیل می دهند. مشهورترین مثال آن سدیم تری پلی فسفات (STPP)، دیگر فسفات ها مثل تترا سدیم پرو فسفات و تترا پتاسیم پرو فسفات است. برخی مثال های غیر فسفاتی عبارتند از سیترات ها، تادترات ها، سوکسینات ها، گلوکونات ها، پلی کربوکسیلات ها، اتیلن دی آمین، تترا اسیتک اسید یا ادتا (EDTA)، دی اتیلن تری آمین پنتا اسید (DTPA)، هیدروکسی اتیلن دی آمین تری اسیتک اسید (HEDTA) دی هیدروکسی اتیل گلیسین (DEG) و تری اتانول آمین. ته نشین سازی: این نوع بیلدر ها محلول در آب هستند تا زمانی که با یون های Ca2+ و Mg2+ واکنش دهند و در محلول ته نشین شوند. مثال اصلی از این گونه کربنات سدیم است. تبادل یون: این بیلدر ها نامحلول در آب هستند و تولید کمپلکس نا محلول با Ca2+ و Mg2+ می کند. مثال ها شامل زئولیت ها و سدیم دی سیلیکات است.     قلیاها وظیفه قلیا ها چیست؟ قلیاها PH آب محیط شستشو را افزایش می دهند که به شکسته شدن اجزای چربی و روغنی و اسیدی چرک و آلودگی کمک می کند. با این وجود از آنجا که PH بالا می تواند به پارچه آسیب برساند، PH شوینده های لباس به دقت کنترل می شود. عملکرد قلیاها به چه صورت است؟ آب در حالت طبیعی (PH=7) حاوی مولکول های آب است (شکل 4 را ببینید) آب شامل یک اتم اکسیژن است که با دو اتم هیدروژن پیوند تشکیل داده است. با این مقادیر اندکی از مولکول های آب هستند (14-10×1) که به یون های H+ و OH- (ذرات باردار) شکسته می شود. شکل 4: معادله تعادل (واکنش تعادل) تجزیه طبیعی مولکول های آب به یون را توصیف می کنند.   اگر یک ماده به آب اضافه شود به طوری که غلظت یون های H+ افزایش یابد، محلول آبی اسید تر می شود و PH کمتر از 7 می شود. (شکل 5 را ببینید) و اگر ماده ای به آب اضافه شود که باعث شود غلظت OH- افزایش یابد محلول آبی قلیایی تر می شود و PH به بالاتر از 7 افزایش می یابد. قلیاها در مواد شوینده باعث افزایش غلظت یون های OH- می شوند و بنابراین PH محیط شستشو را افزایش می دهند. شکل 5: مقیاس PH     چرک ها و آلودگی ها و سطوح پارچه به طور کلی دارای بار منفی هستند. با یک افزایش یون های منفی در محلول، بار منفی سطح افزایش می یابد و چون بارهای همنام یکدیگر را دفع می کنند، حذف چرک و آلودگی از سطوح ساده تر می شود. مثال ها: سدیم کربنات، سدیم بی کربنات، سدیم سیلیکات، سدیم سیترات، آمونیوم هیدروکسید می تواند برای افزایش PH شوینده ها مورد استفاده قرار گیرد.   عامل ضد ته نشینی (ضد رسوب): این عامل ها چگونه عمل می کنند؟ عامل های ضد ته نشینی از رسوب مجدد چرک ها و آلودگی پارچه ها بر روی سطح پارچه جلوگیری می کند. عوامل ضد ته نشینی چگونه عمل می کنند؟ عوامل ضد ته نشینی بار منفی روی سطح پارچه را افزایش می دهند به طوریکه سطح ذرات چرک را از خود می راند و دافعه ایجاد می کند. زیرا هم چرک و آلودگی و هم سطح پارچه هر دو بار منفی دارند و بارهای همنام یکدیگر را دفع می کنند. (شکل 6 را ببینید) شکل 6: عامل ضد ته نشینی یا ضد ترسیب CMC بر روی پارچه     مثال ها: کربوکسی متیل سلولز (CMC) بر روی پارچه های کتانی موثر است. پلی وینیل پیرولیدن(Polyvinyl pyrrolidone) بر روی پارچه های پشمی و سنتزی اثر بیشتری دارد. پلی اتیلن گلایکول (PEG) و پلی وینیل الکل نیز می توانند به عنوان عوامل ضد ترسیب مورد استفاده قرار گیرند. آنزیم ها: آنزیم ها چگونه عمل می کنند؟ آنزیم ها در مواد شوینده دو نقش اساسی دارند. زدودن و پاک کردن موثر لکه ها مراقبت از رنگ پارچه و خود پارچه چگونگی عملکرد آنزیم ها آنزیم ها مولکول های بزرگ مثل پروتئین ها، کربوهیدارت ها و چربی ها را به بخش های کوچکتر می شکند. این بخش های کوچکتر هم می تواند محلول در آب باشد و هم می تواند از لحاظ سایز و قطبیت با سورفکتانت ها سازگار باشند در محلول معلق شوند. آنزیم ها کاتالیزور هستند. کاتالیزور ها سرعت واکنش شیمیایی را بدون این که در فرایند مصرف شوند افزایش می دهند. بنابراین، تنها مقادیر اندکی از آنزیم نیاز است تا در شوینده های رخت شویی بکار رود زیرا آنزیم ها چندین و چند مرتبه می توانند کار کنند. با این وجود این بدین معنا نیست که همان محلول مواد شوینده می توان دوباره و دوباره برای چندین مرتبه شستشو بکار رود. اگر چه آنزیم ها همچنان فعال باقی می مانند مقادیر دیگر مواد اولیه کلیدی موجود در فرمولاسیون مقادیر چرک و آلودگی را که می تواند به کمک هر ماده اولیه در محلول شستشو معلق بماند را محدود می کند. اکثر آنزیم ها در دمای بالا مثلا در حدود بالای 60 درجه سانتی گراد تخریب می شوند. این آنزیم ها معمولا در آب گرم با دمای بالای 40 درجه سانتی گراد حداکثر تاثیر گذاری را دارند. با این وجود برخی آنزیم ها در آب سرد بهتر عمل می کند. زدودن لکه ها آنزیم های مختلف می توانند انواع مختلف چرک و لکه ها را بشکنند. برخی آنزیم ها لکه های پروتئینی را به ذرات کوچکی به نام لیپید می شکنند (برای مثال خون، محصولات لبنی، تخم مرغ، گوشت، گل و لکه ناشی از چمن) دیگر آنزیم ها کربوهیدرات هایی مانند گوجه، پاستا و برنج را به مولکول های کوچکتر به نام الیگوساکارید ها (oligosaccharides) و مونو ساکاریدها (monosaccharides) می شکند. دیگر آنزیم ها چربی ها (یا لیپیدها) مثل کره و یا روغن را پاک می کند. پس از شکسته شدن لکه ها و چرک ها توسط آنزیم ها مستقل از نوع لکه ها و یا آنزیم، تکه ها و ذرات شکسته شده توسط سورفکتانت ها در محلول معلق می شود. حفاظت از رنگ پارچه و الیاف پارچه برخی از آنزیم ها به گونه ای عمل می کنند که پارچه های کتانی را نرم کنند که این عمل به کمک جدا کردن الیاف سطحی پارچه انجام می شود. یک کتان با سطح نرم و صاف اجازه نمی دهد ذرات چرک به سادگی بر روی الیاف رسوب نماید و به سادگی رها و آزاد بوده و آزادانه حرکت می کنند. آنزیم ها به زدودن کرک و پرز) و ذرات تل پارچه کمک می کند. مثال: رایج ترین آنزیم مورد استفاده پروتئاز است که پروتئین ها را می شکند. پس از آن آمیلاز، نشاسته را که نوعی کربوهیدرات است می شکند و سپس لیپاز که باعث شکستن چربی ها و روغن ها می گردد.     سفید کننده ها و رنگ برهای اکسیژن فعال وظیفه آن ها چیست؟ سفید کننده های اکسیژن فعال به منظور بهبود بخشیدن به میزان سفید شوندگی و درخشان شوندگی پارچه ها لکه ها را از پارچه ها می زدایند. این مواد سفید کننده برای استفاده از پارچه های رنگی و بدون آسیب رساندن به رنگ پارچه ها بسیار مناسب هستند. عملکرد سفید کننده ها به چه صورت است؟ سفید کننده های اکسیژن فعال با اکسیداسیون کردن لکه ها عمل می کند. به این معنا که جز فعال سفید کننده از چرک الکترون می گیرند و نتیجه نهایی به شکل زیر است: جدا کردن و شکستن پیوند های شیمیایی در چرک ها و شکستن آن ها در ادامه سورفکتانت ها ذرات شکسته شده را معلق می کند. تغییر در حالت اکسایش لکه ها و بی رنگ کردن آن ها ماده فعال یک سفید کننده اکسیژنی ماده هیدروژن پراکسید (آب اکسیژنه) می باشد. مثال: سدیم پر کربنات، این ماده معروفترین سفید کننده اکسیژنی است ولی تنها در بالاتر از 60 درجه سانتی گراد فعال است به همین دلیل فعال کننده های سفید کننده در شوینده های طراحی شده در آب سرد اضافه می شوند.     عوامل آنتی میکروبیال عوامل آنتی باکتریال، که به عوامل ضد عفونی کننده و بهداشتی کننده نیز معروف هستند می توانند وابسته به میکروب کشی (کشنده میکرو ارگانیسم ها) و یا وابسته به پایداری میکروب ها (بازدارنده رشد میکروارگانسیم ها) باشند. میکروارگانیسم ها شامل باکتری ها، قارچ ها و ویروس ها می شوند. این عوامل از نقطه نظر بهداشتی پارچه ها را تمیز کرده و از پخش بیماری ها جلوگیری می کند و بوی ناشی از میکروارگانیسم ها را کاهش می دهند. عوامل آنتی باکتریال چگونه عمل می کنند؟ این عوامل می توانند از طرق مختلف عمل کنند. برخی از آن ها با تشکیل دیواره های سلولی میکروبی یا ممبران و غشاهای سلولی اثرات میکروب کشی دارند. برخی از آن ها با مداخله کردن در سنتز پروتئین های میکروبی، نوکلئیک اسیدها یا متابولیت های ضروری اخلال به وجود می اورند. اثرات این مداخله به صورت میکروب کشی و یا پایدار کردن میکروب ها و ثابت نگه داشتن آن ها گردد. مثال ها: کلرید های آمونیوم چهارگانه و الکل ها می توانند به عنوان عوامل ضد میکروب یا آنتی باکتریال مورد استفاده قرار گیرند.     نرم کننده های پارچه نرم کننده های پارچه چگونه عمل می کنند؟ نرم کننده های پارچه ویژگی های زیر را برای پارچه به ارمغان می آورد. نرمی (یا مخملی بودن و کرکی بودن برای حوله ها) کاهش الکتریسیته ساکن (جلوگیری از قفل شدن و چسبیدن پارچه ها به یکدیگر) کاهش پرزها و کرک و موی پارچه (و سادگی در اتو کشی) طریقه عملکرد نرم کننده های پارچه: (نرمی، صافی و کاهش چسبندگی) (شکل 7 را ببینید) نرم کنند های پارچه، سورفکتانت های کاتیونی هستند به این معنی که یک سر آن ها قطبی بوده و دارای بار مثبت است. این سر مثبت به سر منفی سطح پارچه های باردار جذب می شود و در کنار پارچه و الیاف و فیبر ها می پیوندد. هنگامی که سر مثبت به پارچه می پیوندد، دم روغنی از سطح بیرون می زند و احساس نرمی و لطافت و صافی پارچه را به دست انسان منتقل می کند. لایه ای از مولکول ها بر روی سطح می تواند پارچه را به ویژگی های ضد آب بودن مزین کند. شکل 7: مولکول های نرم کننده پارچه بر روی سطح پارچه ردیف می شوند.   بار استاتیک کاهش یافته بار الکتریکی یا بار ایستا وقتی که فیبر های پارچه با یکدیگر بر همکنش دارند تولید می شود، خصوصا هنگامی که البسه خشک هستند. هنگامی که نرم کننده های پارچه بر روی الیاف می نشینند (همانطور که در بالا توضیح داده شد) یک پوشش روان و لغزنده ایجاد می شود که فیبر را قادر می سازد بدون تولید بار الکتریکی بر روی یکدیگر بلغزد. پوشش نرم کننده های پارچه (مولکول های آن) باعث هدایت الکتریسیته می شود و به بار ساکن تولید شده اجازه تخلیه شدن می دهد. مثال ها: سورفکتانت های کاتیونی شامل آمین های بلند زنجیر و ترکیبات آمونیوم چهارگانه بلند – رنجبر می شود.     عطر و رایحه ها عطر و رایحه ها چه عملی انجام می دهند؟ عطرها علاوه بر ایجاد بو و رایحه دلپذیر بوی نامطبوع مواد شیمیایی و همچنین بوی چرک های محیط شستشو را خنثی می کنند. آنها احساس و خلق و خوی مصرف کننده را بهبود بخشیده و عمل شستشو را تبدیل به عملی دلپذیر و خوشایند می کنند. چگونگی عملکرد عطرها و رایحه ها عطرها و رایحه ها مواد شیمیایی هستند که بوی آن ها برای انسان قابل تشخیص است. یعنی انسان شامل صدها گیرنده حس بویایی است که مولکول های بو می تواند با آن ها پیوند دهد. دقیقا مثل کلید در قفل، مولکول های با بوی خاص اگر شکل درستی نیز داشته باشند در گیرنده های خاص جا می گیرند. به این پدیده "شناخت مولکولی" گفته می شود. بنابراین بو به شکل و ساختار مواد شیمیایی وابسته است. مثال ها: عطرهای بسیار متنوعی وجود دارد که در مواد شوینده به کار می رود.     درخشان کننده های نوری درخشان کننده های نوری چه عملی انجام می دهند؟ درخشان کننده های نوری انعکاس نور را از سطح پارچه افزایش می دهند و باعث می شود پارچه ها سفیدتر و درخشان تر به نظر برسند و کمک می کنند پارچه برای مدت طولانی تر نو به نظر برسد. چگونگی عملکرد درخشان کننده های نوری درخشان کننده های نوری ظاهرا رنگ های نامطلوب مثل زردی پارچه که با گذشت زمان به صورت طبیعی رخ می دهد را می پوشاند. درخشان کننده های نوری این عمل را با اراده رنگ های مکمل انجام می دهد. از آنجایی که نور می تواند طول موج های مختلفی داشته باشد و این نور انعکاس می یابد و پخش می شود، رنگ های مختلفی در طبیعت دیده می شود. رنگی که دیده می شود از ترکیب همه طول موج های نور که به نور چشم می رسد حاصل می شود. انسان تنها می تواند بخش کوچکی از همه طول موج های موجود نور را که معروف به طیف مرئی است مشاهده کند. سفید ترکیبی از همه طول موج ها در طیف مرئی است. در پایین طیف مرئی ناحیه فوق بنفش قرار گرفته است. درخشان کننده های نوری به پارچه می چسبند نور ماورا بنفش را جذب می کنند و آن را به صورت نور آبی-بنفش می تابانند (شکل 8) نور آبی وقتی گسیل می شود با نور زرد گسیل شده توسط پارچه برهمکنش کرده و در نهایت یک ظاهر کلی سفید رنگ می دهد.   شکل 8: مولکول های درخشان کننده نوری نور UV را تبدیل می کند و منجر به ظاهر سفید پارچه می شوند. مثال: برخی از گروه های درخشان کننده های نوری شامل آمینوتری آزین ها و کوئوماری ها و استلین ها می شود.     نگهدارنده ها: چه کاری انجام می دهند؟ نگهدارنده ها در حین انبارداری از گندیدن و فساد مواد شوینده جلوگیری می کند. به طور کلی تنها در مایعات شستشو دهنده و پاک کننده مورد نیاز است. چگونگی عملکرد نگهدارنده ها کلیه ترکیبات آلی شوینده ها مثل سورفکتانت ها و آنزیم ها زیست تخریب پذیر هستند. به این معنی که می توانند در محیط توسط باکتری ها شکسته شوند. با این وجود، باکتری ها می تواند در ظروف مواد شوینده، رسوخ کنند و باعث گندیدگی آن ها در حین انبارداری شوند. نگهدارنده های با کشتن باکتری ها از این پدیده جلوگیری می کنند. مثال: گلوتارآلدئید و تترا سدیم اتیلن دی آمین تترا استیک اسید یا ادتا (EDTA) از جمله نگهدارنده ها هستند.     هیدروتروپ ها: وظیفه آن ها چیست؟ هیدروتروپ ها یا حل کننده ها ویژگی های ریزشی شوینده های مایع را به وسیله جلوگیری از تشکیل ژل یا جدا سازی آن ها در ته بطری را حمایت کرده و ثابت نگه می دارد. چگونی عملکرد هیدروتروپ ها هیدروتروپ ها مشابه سورفکتانت هایی که دارای دو سر هستند یک سر قطبی (هیدروتروپ) و سر غیر قطبی (هیدروفوبیک) دارند، هستند. علیرغم این شباهت ها این مواد معمولا کوچکتر و نسبت به مولکول های سورفکتانت کمتر خطی هستند. این مواد تشکیل میسل های سورفکتانت را در بطری منقطع می کند که می تواند باعث ساختار ژلی با ویسکوزیته بالا شود و فازهای نامحلول ایجاد کند. در این راه اضافه کردن هیدروتروپ در شوینده های مایع به یکنواخت ماندن ترکیبات در شوینده مایع و بهبود ویژگی های ریزشی مورد نیاز جهت مصرف آسان کمک می کند. مثال: سولفونات های آروماتیک زنجیر کوتاه مثل زایلین سولفونات، کوفن سولفونات، برخی گلایکول اتر سولفات ها و اوره.     کمک فرایند ها: وظیفه آن ها چیست؟ این مواد ویژگی های فیزیکی شوینده های پارچه را در حین فرایند و انبارداری و مصرف، مصرف کننده بهبود می دهد. چگونگی عملکرد کمک فرایند ها: انواع مختلفی از این مواد وجود دارد: رطوبت گیر ها قادر به پیوند چندین مولکول آب و تولید هیدرات ها هستند. این عمل به طور موثری هر نوع رطوبتی را گیر می اندازد و ایجاد پودرهای خشک و با خاصیت ریزش مناسب می کند. سدیم سولفات مثالی رایج از آن هاست. حلال به انحلال ترکیبات شوینده در شوینده های لباس مایع کمک می کند. برخی از حلال ها که امتزاج پذیر هستند قادر به حل کردن مواد اولیه در آب هستند. این حلال ها ترکیبی یکنواخت در شوینده های مایع ایجاد می کند. الکل ها مثالی از حلال هایی است که اثری اضافی در کاهش نقطه انجماد شوینده های مایع دارد. این ماده از شکستن ویژگی های فیزیکی مواد شوینده که می تواند موجب تشکیل کریستال در انباداری سرد شود جلوگیری می کند. دیگر مثال ها شامل اتانول و پروپانول می شود.     تنظیم کننده های کف: چه عملی انجام می دهند؟ تنظیم کننده های کف از تشکیل کف طی فرایند شستشو جلوگیری می کنند. علی الخصوص در ماشین های لباس شویی که از جلو بارگیری می شوند، انرژی مکانیکی از طریق برخورد دیواره های وان چرخان ایجاد می شود. مقادیر زیاد کف اثر به هم خوردن را خنثی کرده و شستشو اثر لازم را ندارد. تنظیم کننده های کف از تشکیل کف به وسیله پخش سورفکتانت ها در فصل مشترک هوا – آب و تشکیل حباب جلوگیری می کنند و یا باعث می شوند حباب های کف یا سدهای هیدروفوب تشکیل شده در محیط شستشو متلاشی شوند. مثال: تنظیم کننده های کف عموما مولکول های بلند زنجیر روغنی یا هیدروفوب هستند. برخی صابون ها، سیلوکسلن ها و پارافین ها تنظیم کننده های کف بکار می روند.     بازدانده های خوردگی: چه عملی انجام می دهند؟ این مواد از خوردگی سطوح فلزی ماشین لباسشویی در بخش های داخلی آن جلوگیری می کند. این مواد اهمیت چندانی ندارد چون اجزای در معرض ماشین لباس شویی معمولا از استیل ضد زنگ ساخته شده است. وظیفه آنها چیست؟ برای رخداد خوردگی، عوامل زیر برای تولید یک سلول گالوانیک نیاز است: آند (الکترود بار مثبت که از آن الکترون جاری می شود و عمل اکسیداسیون در آن رخ می دهد). کاتد (الکترود بار منفی که الکترون ها به آن جاری می شوند و عمل کاهش در آن رخ می دهد). سیم الکتریکی بین آند و کاتد (مثلا یک قطعه فلز) یک مایع که می تواند بار آند و کاتد را یکدیگر متصل کند (الکترولیت) در ماشین لباس شویی، کاتد و آند سطوح فلزی هستند که بین آن ها اختلاف بار وجود دارد حتی اگر این اختلاف بار لحظه ای باشد، سیم الکتریکی با سطوح فلزی بین این دو ناحیه تامین می شود و الکترولیت مخلوط آب و شوینده است. جریان الکتریسته در این سل موجب خوردگی سطوح فلزی به مرور زمان می شود. بازدارنده های خوردگی با جلوگیری و کاهش نواحی با اختلاف بار و تشکیل لایه ای نازک در آن محل نقش خود را ایفا می کنند. مثال ها: سدیم سیلیکات یک بازدارنده خوردگی رایج است.

 مراحل فیشیال 1-     کلنزینگ در این مرحله بیوتی تراپیست یا استتیشن، ماده شوینده را روی صورت، گردن و دکلته مشتری ماساژ می دهد تا اگر آرایش و یا آلودگی روی پوست او باقی مانده پاک کند. سپس با اسفنج فیشیال، پارچه، پد کتانی یا حوله خیس شده با آب گرم، شوینده را از سطح پوست می زداید پوست صورت را خشک می کند و پوست را ارزیابی می کند.

Wetting = خیس شدن، تماس مایع با جامد

SURFACTANTS — Surface active agents responsible for wetting, dispersion and emulsification. Wetting enhances the spreading and penetrating ability of a liquid, which in turn improves the cleaning ability of water.There are three basic types of surfactants commonly used in shampoo formulas: detergents, soaps and glycosides. (INCI dictionary) 

SORBITAN STEREATE — A surfactant derived from berries and other plant sources, composed of sorbitol, a natural sweetener, and stearic acid, a fatty acid. Used in cosmetic products as an emulsifier and wetting agent. (INCI dictionary)

SORBITAN STEREATE — A surfactant derived from berries and other plant sources, composed of sorbitol, a natural sweetener, and stearic acid, a fatty acid. Used in cosmetic products as an emulsifier and wetting agent. (INCI dictionary)