سورفکتانت ها: تئوری شوینده ها

سید مسیح میرمقتدایی
کارشناس ارشد تحقیق و توسعه شرکت گلتاش

فرمولاسیونهای دارای مواد شوینده و به خصوص شوینده های ترکیبی، به وسیله آزمون و خطا ساخته شده اند و تئوری، تنها نتایج مشاهده شده را تفسیر می کند. استفاده از تئوری یک راه سریع و آسان برای حل مشکلات نیست ولی با این حال نیاز به موارد تئوری جهت درک بهتر عمل مواد شوینده کاملاً ملموس است. بدین وسیله می توان خیلی سریع تر و دقیق تر شوینده صحیح و ترکیبات دیگر را جهت ایجاد یک فرمولاسیون انتخاب کرد.
در ادامه جهت توضیح مبانی تئوری شوینده ها، از فرم های تصویری بیش از فرمول های ریاضی استفاده می شود. زیرا درک و تجسم در این شرایط بهتر صورت می گیرد. خواص کلی مشخص کنندۀ یک شوینده به شرح زیر می باشد:
مطالعات بسیار زیادی در زمینه ارتباط بین ساختار مولکولی شوینده ها و خواص آن ها صورت گرفته است. در این فصل هدف نشان دادن این مطلب است که هر ساختار شیمیایی خاصی دارای خواص ویژه ای می باشد. در فصول دیگر ارتباط تجربی بین ساختار و خواص، مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
یک فرمولاتور خوب یک تصویر ذهنی از این ارتباط که در اثر آزمون و خطاهای انجام داده به وجود آمده، در ذهن خود ایجاد می کند.
نگرش تئوری، توانایی درک و استفاده از چنین ارتباطهایی را به شکل قانونمندتر به شخص می دهد. اما این نگرش توانایی حل هر مشکلی را نداشته و به معنای عدم نیاز به تجربه های عملی نخواهد بود.
اکنون تئوری رفتار مواد شوینده یکی از شاخه های وسیع در شیمی فیزیک بوده و در 30 سال اخیر به عنوان یکی از زمینه های تحقیقات بنیادی مورد توجه قرار گرفته است. دلیل عمده این امر امکان کوتاه کردن طول زنجیره های روغنی در دهه 1970 بود که منجر به استفاده از شوینده ها جهت افزایش راندمان بازیافت روغن شد. در این حین مشخص گردید اطلاعات تئوری موجود جوابگوی توجیه رفتار پیچیده مولکولهای شوینده در مقیاس میکروامولسیون ها نیست. به علاوه امروزه اهمیت رفتارهای شیمی فیزیکی شوینده ها در زمینه های بیوشیمیایی و مطالعات رفتارهای سلولی افزایش قابل توجهی داشته است. با این حال ایده های بنیادی ذکر شده در این فصل، برای استفاده کننده های عملی و فرمولاتورها مناسب خواهد بود.
دو مفهوم بنیادی وجود دارد که لازم است جهت توجیه اکثر پدیده های مشاهده شده به خوبی درک شوند: این دو پدیده، شوینده ها را از بقیه ترکیبات شیمیایی مجزا می کند.
جذب بر روی سطوح است که به مولکول های شوینده، اثراتی همچون کف کنندگی، مرطوب کنندگی، امولسیون کنندگی، پخش کنندگی (دیسپرس کنندگی) ذرات جامد و شویندگی را می دهد و خواص میسل است که خواص محلول و توده ایی مولکول های شوینده نظیر ویسکوزیته و حلالیت را ایجاد می کند.

1- قانون = Regulation قانون گذاری

downregulation = کاهش

osmoregulation = تنظیم تراوایی، اسمو رگولاسیون

natural regulation = تنظیم طبیعی

Seborrhea regulation = تنظیم ترشح چربی توسط غدد چربی

cosmetics regulations = قوانین و مقررات آرایشی بهداشتی

Scalp hyperseborrhea regulation = تنظیم فعالیت بیش از حد غدد چربی پوست سر

functions of the skin are protection, heat regulation, sensation, excretion, secretion and absorption = عملکردهای پوست عبارتند از محافظت، تنظیم دما، لامسه، ترشح چربی و تراوش عرق

2- حلالیت = Solubility
limited solubility = حلالیت محدود

3- تار مو = Strand Of Hair تار مو

4- ویسکوز = Viscose ویسکوز، با قوام

5- شویندگی = Detergency پاک کنندگی، دترجنسی
محصول آرایشی که معمولا در انتهای فرایند اصلاح برای تثبیت آرایش مو استفاده می شود
Detergency mechanism = مکانیسم شویندگی

6- فرمولاتور = Formulator فرمولاتور، طراح فرمول، سازنده فرمولاسیون 

7- سورفکتانت = Surfactant سورفکتانت، ماده فعال سطحی
apply to damp hair and lather = روی موی نمدار مالیده و کف تشکیل دهید سورفکتانت، ماده فعال سطحی 

biosurfactants = بیوسورفکتانت ها

surfactant-free = محصولات فاقد سورفکتانت

surfactant or emulsifier = سورفکتانت یا امولسیفایر

biosurfactants, amphiphilic compounds produced on living surfaces = بیوسورفکتانت ها، ترکیبات آمفی فیلی (دو خصلتی) که توسط ارگانیسم های سطحی تولید می شوند 

micelles, micelle, aggregate of surfactant molecules that arrange themselves in a spherical form in aqueous solutions = میسل، مایسل، تجمع مولکول های سورفکتانت که به شکل کروی در محلول آبی

8- ویسکوزیته = Viscosity ویسکوزیته، گرانروی، قوام، مقاومت در برابر جاری شدن

high viscosity at rest = ویسکوزیته بالا در حالت سکون 

low-viscosity topical preparation = محصول موضعی با ویسکوزیته پایین

مطلب فوق را در شبکه های اجتماعی زیر با دوستانتان به اشتراک بگذارید