سورفکتانت ها: تئوری شوینده ها

سید مسیح میرمقتدایی
کارشناس ارشد تحقیق و توسعه شرکت گلتاش

فرمولاسیونهای دارای مواد شوینده و به خصوص شوینده های ترکیبی، به وسیله آزمون و خطا ساخته شده اند و تئوری، تنها نتایج مشاهده شده را تفسیر می کند. استفاده از تئوری یک راه سریع و آسان برای حل مشکلات نیست ولی با این حال نیاز به موارد تئوری جهت درک بهتر عمل مواد شوینده کاملاً ملموس است. بدین وسیله می توان خیلی سریع تر و دقیق تر شوینده صحیح و ترکیبات دیگر را جهت ایجاد یک فرمولاسیون انتخاب کرد.
در ادامه جهت توضیح مبانی تئوری شوینده ها، از فرم های تصویری بیش از فرمول های ریاضی استفاده می شود. زیرا درک و تجسم در این شرایط بهتر صورت می گیرد. خواص کلی مشخص کنندۀ یک شوینده به شرح زیر می باشد:
مطالعات بسیار زیادی در زمینه ارتباط بین ساختار مولکولی شوینده ها و خواص آن ها صورت گرفته است. در این فصل هدف نشان دادن این مطلب است که هر ساختار شیمیایی خاصی دارای خواص ویژه ای می باشد. در فصول دیگر ارتباط تجربی بین ساختار و خواص، مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
یک فرمولاتور خوب یک تصویر ذهنی از این ارتباط که در اثر آزمون و خطاهای انجام داده به وجود آمده، در ذهن خود ایجاد می کند.
نگرش تئوری، توانایی درک و استفاده از چنین ارتباطهایی را به شکل قانونمندتر به شخص می دهد. اما این نگرش توانایی حل هر مشکلی را نداشته و به معنای عدم نیاز به تجربه های عملی نخواهد بود.
اکنون تئوری رفتار مواد شوینده یکی از شاخه های وسیع در شیمی فیزیک بوده و در 30 سال اخیر به عنوان یکی از زمینه های تحقیقات بنیادی مورد توجه قرار گرفته است. دلیل عمده این امر امکان کوتاه کردن طول زنجیره های روغنی در دهه 1970 بود که منجر به استفاده از شوینده ها جهت افزایش راندمان بازیافت روغن شد. در این حین مشخص گردید اطلاعات تئوری موجود جوابگوی توجیه رفتار پیچیده مولکولهای شوینده در مقیاس میکروامولسیون ها نیست. به علاوه امروزه اهمیت رفتارهای شیمی فیزیکی شوینده ها در زمینه های بیوشیمیایی و مطالعات رفتارهای سلولی افزایش قابل توجهی داشته است. با این حال ایده های بنیادی ذکر شده در این فصل، برای استفاده کننده های عملی و فرمولاتورها مناسب خواهد بود.
دو مفهوم بنیادی وجود دارد که لازم است جهت توجیه اکثر پدیده های مشاهده شده به خوبی درک شوند: این دو پدیده، شوینده ها را از بقیه ترکیبات شیمیایی مجزا می کند.
جذب بر روی سطوح است که به مولکول های شوینده، اثراتی همچون کف کنندگی، مرطوب کنندگی، امولسیون کنندگی، پخش کنندگی (دیسپرس کنندگی) ذرات جامد و شویندگی را می دهد و خواص میسل است که خواص محلول و توده ایی مولکول های شوینده نظیر ویسکوزیته و حلالیت را ایجاد می کند.

1- شیمی = Chemistry شیمی 

organic chemistry = شیمی آلی 

AROMA CHEMICALS, Molecules obtained from natural products or made by synthetic organic chemistry that have an aroma. Most of the synthetic aroma chemicals are nature identical, i.e., identical to the same molecule obtained from a natural product. = مواد شیمیایی آروماتیك یا آروماكمیكال ها مولکول‌هایی هستند كه از محصولات طبیعی به دست می‌آیند یا به صورت سنتزی ساخته می‌شوند و بو دارند. بسیاری از مواد شیمایی آروماتیك بوی شبیه مواد طبیعی دارند. به عبارت دیگر شبیه مولکول‌هایی هستند كه از طبیعت به دست می‌آیند.

organic chemistry = شیمی آلی

2- میسل = Micelle
micelles, micelle, aggregate of surfactant molecules that arrange themselves in a spherical form in aqueous solutions = میسل، مایسل، تجمع مولکول های سورفکتانت که به شکل کروی در محلول آبی
میسل، مایسل
میسل ها، مایسل ها

3- حلال = Solvent حلال
حلال ها

residual solvents = حلال باقیمانده

solvent extraction = استخراج با حلال

EXTRACTION, Extraction with volatile solvents is the most effective and commonly used method to obtain essences. = استخراج: استخراج با حلال های فرّار موثرترین و رایج ترین روش به دست آوردن گیاهان است.

EXTRACTS, Concentrated perfume or flower products obtained through the process of extraction using volatile solvents. = عصاره: محصولات حاصل از استخراج با حلالهای فرّار كه تغلیظ شده است.

ABSOLUTE, Highly concentrated perfume ingredient obtained by the alcohol extraction of the concrete. The concrete is obtained by the solvent extract of the plant material. = ابسولوت به ماده عطری بسیار غلیظ می‌گویند كه با استخراج الكلی كانكریت­ها به دست می‌آید. كانكریت با روش استخراج با حلال از گیاهان به دست می‌آید.

CONCRETE, Solid waxy substance obtained by the solvent extraction of plant material, e.g., flowers, bark, leaves, etc. The absolute is obtained by alcohol extraction of the concrete. = كانكریت: ماده مومی شكل جامد كه با روش استخراج با حلال از مواد گیاهی مثل گلها، ساقه و برگ درختان به دست می آید. ابسولوت از استخراج الكلی كانكریت ها به دست می آید.

solvent extraction, Liquid–liquid extraction also known as solvent extraction and partitioning, is a method to separate compounds based on their relative solubilities in two different immiscible liquids, usually water and an organic solvent. = استخراج با حلال یا استخراج مایع مایع که به آن پارتیشنینگ نیز می گویند، روشی برای جداسازی ترکیبات بر مبنای حلالیت نسبی آن ها به دو فاز مایع غیر قابل امتزاج (معمولا آب و فاز حلال ارگانیک) می باشد

4- قانون = Regulation قانون گذاری

downregulation = کاهش

osmoregulation = تنظیم تراوایی، اسمو رگولاسیون

natural regulation = تنظیم طبیعی
عصب ها دو ضمیمه به نام های آکسون و دندانه دارند.
Seborrhea regulation = تنظیم ترشح چربی توسط غدد چربی

cosmetics regulations = قوانین و مقررات آرایشی بهداشتی

Scalp hyperseborrhea regulation = تنظیم فعالیت بیش از حد غدد چربی پوست سر

functions of the skin are protection, heat regulation, sensation, excretion, secretion and absorption = عملکردهای پوست عبارتند از محافظت، تنظیم دما، لامسه، ترشح چربی و تراوش عرق

5- حلالیت = Solubility
limited solubility = حلالیت محدود

6- تار مو = Strand Of Hair تار مو

7- ویسکوز = Viscose ویسکوز، با قوام

8- شویندگی = Detergency پاک کنندگی، دترجنسی
دسته ای از پلی ساکاریدها که از اگزوز آمین ها مشتق شده و با پروتئین ها در ترکیب است. فضای بین سلول ها با ماکرومولکول هایی از جنس کلاژن، الاستین و گلایکوز آمینو گلایکن ها و پروتئوگلایکن ها پر شده است.
Detergency mechanism = مکانیسم شویندگی

9- فرمولاتور = Formulator فرمولاتور، طراح فرمول، سازنده فرمولاسیون 

10- سورفکتانت = Surfactant سورفکتانت، ماده فعال سطحی
سورفکتانت، ماده فعال سطحی 

biosurfactants = بیوسورفکتانت ها

surfactant-free = محصولات فاقد سورفکتانت

surfactant or emulsifier = سورفکتانت یا امولسیفایر

biosurfactants, amphiphilic compounds produced on living surfaces = بیوسورفکتانت ها، ترکیبات آمفی فیلی (دو خصلتی) که توسط ارگانیسم های سطحی تولید می شوند 

micelles, micelle, aggregate of surfactant molecules that arrange themselves in a spherical form in aqueous solutions = میسل، مایسل، تجمع مولکول های سورفکتانت که به شکل کروی در محلول آبی

11- ویسکوزیته = Viscosity ویسکوزیته، گرانروی، قوام، مقاومت در برابر جاری شدن

high viscosity at rest = ویسکوزیته بالا در حالت سکون 

low-viscosity topical preparation = محصول موضعی با ویسکوزیته پایین

مطلب فوق را در شبکه های اجتماعی زیر با دوستانتان به اشتراک بگذارید