سورفکتانت ها: پراکنش شوینده ها

سید مسیح میرمقتدایی
کارشناس ارشد تحقیق و توسعه شرکت گلتاش

سوسپانسیون کردن ذرات جامد در یک مایع خصوصاً آب، یک فرآیند تکنیکی مهم است. شوینده نقش مهمی در ایجاد سوسپانسیون هایی با ذرات مشخص داشته که تا مدت زیادی پایدار می مانند. روش معمول تهیه سوسپانسیون بدین صورت است که ابتدا جامد مورد نظر را در مقدار کمی مایع ریخته، آن را تا رسیدن به اندازه لازم خرد کرده و سپس ترکیب حاصل را در حجم بیشتری از مایع دیسپرس می کنند. همچنین شوینده ها نقش مهمی در مرطوب کردن ذرات جامد دارند (به بخش 1-5 مراجعه کنید). در فرآیندهای دیسپرس کردن، سطوح تماس جدیدی بین جامد و مایع ایجاد می شود که ماده شوینده انرژی این تماس را کاهش داده و ایجاد آن را تسهیل می کند.
عملاً مشخص شده است شوینده هایی که این عمل را انجام می دهند با انواعی که مرطوب کننده های خوبی هستند، بسیار متفاوتند. شوینده هایی که سوسپانسیون های پایدار ایجاد می کنند، مولکول های بزرگی هستند.
بهترین تئوری که این پایداری را توجیه می کند، تئوری DLVO (Derjaguin Landau, Verwy and Overbeek) است که تنها جامدهای حلال گریز را پوشش می دهد. هرچند که این تئوری نقصان هایی دارد ولی در حال حاضر تئوری ساده دیگری وجود ندارد که پایداری جامدهای حلال دوست را توجیح کند. مکانیسم اولیه، جذب مولکل های شوینده بر روی سطح ذرات جامد است (شکل 1-1). پس از اینکه این عمل جذب انجام شد، ماده شوینده از تراکم دوباره ذرات جامد جلوگیری می کند. نوع شوینده ایی که خصلت دیسپرس شدن مؤثری را ایجاد کند، بستگی به خواص جامدی دارد که برای دیسپرس شدن استفاده شده است.

جامدهای غیرقطبی در آب

جذب دم غیرقطبی شوینده یونی بر روی سطح جامد، باعث خواهد شد که ذرات جامد، همان بار سر قطبی مولکول شوینده را پیدا کرده و یک دیگر را دفع کنند.

جامدهای قطبی در آب

این دسته تماماً دارای بار هستند. اگر از یک شوینده با بار مخالف استفاده شود ممکن است فرآیند لخته شدن اتفاق بیفتد. اگر از شوینده ایی با بار موافق استفاده شود، هیچ پیشرفتی در فرآیند دیسپرس کردن اتفاق نمی افتد تا زمانی که مقادیر نسبتاً زیادتری از شوینده اضافه گردد. در این حالت عمل چذب به صورت مؤثری صورت گرفته که باعث پایداری ذرات می شود.


از آن جایی که اکثر ذرات دارای بار منفی هستند، ممکن است تصور شود شوینده های آنیونی بهترین انواع پایدارکننده ها باشند. چنین شوینده هایی دارای وزن مولکولی بالا و پندین گروه یونی هستند؛ امروزه این محصولات با نام شوینده های پلیمری شناخته می شوند. گروه های یونی چندتایی، تعدادی از اهداف را پوشش می دهند. آن ها می توانند عمل جذب را انجام داده و در عین حال یک سد الکتریکی با ذرات بار مخالف ایجاد کنند. همچنین می توانند با ایجاد ممانعت فضایی، از به هم پیوستگی ذرات و انعقاد جلوگیری نمایند. مثال هایی از ترکیبات دیسپرس کننده عبارتند از نفتالین سولفوناتهای کندانس شده با فرمالدهید و پلی اکریلیک اسیدهای دارای وزن مولکولی کم.

1- آنیونی = Anionic آنیونی، دارای بار الکتریکی منفی

2- انعقاد = Coagulate انعقاد

3- ممانعت = Inhibit ممانعت

elastase inhibitor = مهارکننده الاستاز 

inhibitory potential = توان ممانعت

competitive inhibitor = مهارکننده رقابتی 

inhibit 5-alpha reductase = آنزیم پنج آلفا ردوکتاز را مهار می کند

inhibition of 5α-reductase = مهار آنزیم 5 آلفا ردوکتاز 

inhibitor of lipid accumulation = مهارکننده انباشت لیپید

MIC, Minimum Inhibitory Concentration = غلظت بازداری حداقل 

4- پیوستگی = Cohesion چسبندگی، پیوستگی

corneocyte cohesion = چسبندگی کورنئوسیت ها

Corneocyte cohesion reinforcement = تقویت پیوستگی کورنئوسیت ها

5- سر قطبی = Polar Head سر قطبی 

6- فرمالدهید = Formaldehyde فرمالدئید، فرمالدهید، فرمالدهاید، متانال، گازی با بوی تند و زننده‌است و کوچک‌ترین آلدهید به شمار می‌آید، بخارات سمی دارد، سرطانزا می باشد. از فرمالدهید برای از بین بردن باکتریها بعنوان محلول ضدعفونی کننده استفاده می‌شود. فرمالدهید معمولا به صورت محلول آبی 37 درصد به نام فرمالین عرضه می‌شود.
فرمالدهید

formaldehyde free = عاری از فرمالدهید

7- سوسپانسیون = Suspension سوسپانسیون

colloidal suspension = سوسپانسیون کلوئیدی

suspension challenge test = تست چالش سوسپانسیون

suspension of oil droplets = معلق کردن قطره های روغنی 

improving the suspension of the oil droplets = بهبود در وضعیت معلق بودن ذرات قطرات روغنی 

8- پایدارکننده = Stabilizers پایدارکننده

9- سوسپانسیون کردن = Suspend معلق کردن، سوسپانسیون کردن

suspending agent = معلق کننده 

suspend particles = معلق کردن ذرات 

مطلب فوق را در شبکه های اجتماعی زیر با دوستانتان به اشتراک بگذارید