کلاژن چیست؟
نویسنده:
احسان حُسنانی
پژوهشگر و مدرس مراقبت از پوست
WhatsApp: 09101971690
لطفا از تماس تلفنی با این شماره خودداری فرمایید. این شماره فقط جهت پیام متنی با واتسپ می باشد.
چکیده: حدود ۷۷% از وزن خشک بدون چربی درم، از کلاژن تشکیل یافته است.
کلاژن یکی از مهمترین پروتئین های ساختاری پوست انسان است که به پوست خاصیت نرمی و قابلیت ارتجاع می بخشد. در پوست انسان پروتئین های کلاژن مرتباً توسط فیبروبلاست ها سنتزشده و کلاژن های قدیمی و اضافی توسط آنزیم هایی به نام «ماتریس متالوپروتئیناز» (MMP) تجزیه و تخریب می شوند.
برای جلوگیری از فعالیت بیش از حد این آنزیم و نتیجتاً جلوگیری از تجزیه بیش از حد کلاژن ها، در درون یک پوست سالم این آنزیم ها در کنار مهارکننده هایشان حضور دارند. در واقع بین آنزیم های از بین برنده کلاژن و مهارکننده های طبیعی آنها یک تعادل آنزیمی برقرار است. این تعادل آنزیمی به پوست کمک می کند تا ظاهر سالم خود را حفظ نماید.
عواملی مانند سالخوردگی ، داشتن یک زندگی پراسترس یا مواجهه بیش از حد در برابر عوامل محرک محیط موجب می شوند که فعالیت این آنزیم ها اضافه شده و سلامت ماتریس برون سلولی تحت تاثیر قرار می گیرد. برقراری یک تعادل آنزیمی برای حفظ سلامت ماتریس برون سلولی بسیار مهم است.
تعادل سه جزئی کلاژن
منبع:
MDI-complex
کلاژن اصلی ترین بخش ناحیه درم را تشکیل می دهد. حدود ۷۷% از وزن خشک بدون چربی درم، از کلاژن تشکیل یافته است. کلاژن بافت پوستی را حمایت می کند و مسئول سفتی پوست می باشد. کاهش سنتز این ماده موجب نازک شدن پوست و ایجاد خطوط و چروک های ریز می شود. به همین علت، نوسازی و افزایش سنتز رشته های کلاژن یکی از اصلی ترین اهداف به کارگیری فرآورده های ضدچروک و ضد پیری پوست می باشد، زیرا کلاژن نقشی اساسی در حفظ ساختار درم ایفا می نماید.
کلاژن بدن انسان، حاوی ۱۸ نوع اسید آمینه است که ۱۱ نوع از آن ها در درم دیده می شود. این پلیمر به شکل یک شبکه نامنظم از فیبرهای موج دار به هم تنیده است که به موازات سطح پوست در درم قرار گرفته اند.
پرولین یکی از آمینواسیدهای تشکیل دهنده پروتئین کلاژن است. پرولین را می توان با مواد رادیواکتیو علامت گذاری نموده و به کشت حاوی فیبروبلاست انسان افزود. به این ترتیب کلاژن های جدید سنتز شده را می توان از طریق شناسایی این ملکولهای علامت گذاری شده در درون ساختار پروتئین کلاژن مشخص نمود.
مشخصه کلاژن حضور دو اسید آمینه خاص به نامهای هیدروکسی لایسین و هیدروکسی پرولین است. با اندازه گیری میزان هیدروکسی پرولین می توان مقدار کلاژن سنتز شده توسط سلول را مشخص نمود. همچنین می توان مقدار کلاژن تخریب شده در اثر یک بیماری یا در خلال برخی فرایندهای فیزیولوژیکی را مشخص نمود.
برای جلوگیری از فعالیت بیش از حد این آنزیم و نتیجتاً جلوگیری از تجزیه بیش از حد کلاژن ها، در درون یک پوست سالم این آنزیم ها در کنار مهارکننده هایشان حضور دارند. در واقع بین آنزیم های از بین برنده کلاژن و مهارکننده های طبیعی آنها یک تعادل آنزیمی برقرار است. این تعادل آنزیمی به پوست کمک می کند تا ظاهر سالم خود را حفظ نماید.
عواملی مانند سالخوردگی ، داشتن یک زندگی پراسترس یا مواجهه بیش از حد در برابر عوامل محرک محیط موجب می شوند که فعالیت این آنزیم ها اضافه شده و سلامت ماتریس برون سلولی تحت تاثیر قرار می گیرد. برقراری یک تعادل آنزیمی برای حفظ سلامت ماتریس برون سلولی بسیار مهم است.
کلاژن هفت
کلاژن نوع هفت، تشکیل دهنده فیبرهای اتصال دهنده سیستم اتصال درم به اپیدرم است. این سیستم مسئول محکم نگه داشتن اپیدرم بر روی درم است. نشان داده شده است که در هنگام سالخوردگی، تعداد این فیبرهای اتصال دهنده کاهش می یابد.کلاژن یک
سالخوردگی و مواجهه طولانی مدت در برابر پرتوهای فرابنفش تاثیر منفی بر سنتز کلاژن نوع اول می گذارند. علاوه بر این، افزایش فعالیت آنزیم MMP-2 موجب تخریب بیشتر رشته های کلاژن نوع اول می شود. این اثر در کنار تخریب دیگر سوبستراهای آنزیم MMP-2، به از بین رفتن تدریجی سلامت مواد ماتریس برون سلولی خواهد انجامید.تعادل سه جزئی کلاژن
همانطور که در دیاگرام شکل زیر مشاهده می شود، در پوست سالم یک تعادل سه جزئی بین رشته های کلاژن وجود دارد:
1- رشته های کلاژن سنتز و تولید می شوند.
2- آنزیم های از بین برنده کلاژن (کلاژنازهای درونی ) که MMP نام دارند، مازاد کلاژن تولید شده در پوست را برای تضمین تغییر و تحول رشته های کلاژن از بین می برند.
3- حضور بازدارنده های درونیِ MMP در پوست، فعالیت مخرب MMP را کنترل می کنند.
2- آنزیم های از بین برنده کلاژن (کلاژنازهای درونی ) که MMP نام دارند، مازاد کلاژن تولید شده در پوست را برای تضمین تغییر و تحول رشته های کلاژن از بین می برند.
3- حضور بازدارنده های درونیِ MMP در پوست، فعالیت مخرب MMP را کنترل می کنند.
تعادل سه جزئی کلاژن
کلاژن اصلی ترین بخش ناحیه درم را تشکیل می دهد. حدود ۷۷% از وزن خشک بدون چربی درم، از کلاژن تشکیل یافته است. کلاژن بافت پوستی را حمایت می کند و مسئول سفتی پوست می باشد. کاهش سنتز این ماده موجب نازک شدن پوست و ایجاد خطوط و چروک های ریز می شود. به همین علت، نوسازی و افزایش سنتز رشته های کلاژن یکی از اصلی ترین اهداف به کارگیری فرآورده های ضدچروک و ضد پیری پوست می باشد، زیرا کلاژن نقشی اساسی در حفظ ساختار درم ایفا می نماید.
کلاژن بدن انسان، حاوی ۱۸ نوع اسید آمینه است که ۱۱ نوع از آن ها در درم دیده می شود. این پلیمر به شکل یک شبکه نامنظم از فیبرهای موج دار به هم تنیده است که به موازات سطح پوست در درم قرار گرفته اند.
پرولین یکی از آمینواسیدهای تشکیل دهنده پروتئین کلاژن است. پرولین را می توان با مواد رادیواکتیو علامت گذاری نموده و به کشت حاوی فیبروبلاست انسان افزود. به این ترتیب کلاژن های جدید سنتز شده را می توان از طریق شناسایی این ملکولهای علامت گذاری شده در درون ساختار پروتئین کلاژن مشخص نمود.
مشخصه کلاژن حضور دو اسید آمینه خاص به نامهای هیدروکسی لایسین و هیدروکسی پرولین است. با اندازه گیری میزان هیدروکسی پرولین می توان مقدار کلاژن سنتز شده توسط سلول را مشخص نمود. همچنین می توان مقدار کلاژن تخریب شده در اثر یک بیماری یا در خلال برخی فرایندهای فیزیولوژیکی را مشخص نمود.
آیا کلاژن را می توان به عنوان یکی از اجزاء محصولات آرایشی بهداشتی استفاده نمود؟
کلاژن یک پروتئین بزرگ است که آب را به خود جذب می کند. به همین علت مرطوب کننده خوبی محسوب می شود. اما با توجه به اینکه از سطح پوست جذب نمی شود، اثراتی که در مورد آن ادعا می شود، مثل اثر پیشگیری از چین و چروک را براورده نمی کند.
خاصیت قابض یا انقباض شبکه کلاژن.
ماتریس کلاژن – شبکه به هم بافته کلاژن
هر تار کلاژن از فیبریل های به هم تنیده تشکیل شده که فیبریل ها خود از میکروفیبریل ها ساخته شده اند. در درون میکروفیبریل ها مارپیچ های تروپوکلاژن از جنس پپتیدها وجود دارد.
عدم سنتز کلاژن به چروک شدن پوست می انجامد.
در این شکل، ماتریس متالوپروتئینازها که آنزیم های از بین برنده پروتئین می باشند به قیچی تشبیه شده و مهارکننده آن ها به صورت غلاف های سبزرنگ نشان داده شده. همواره در پوست تعادلی بین ساخت کلاژن و تجزیه آن وجود دارد.
تصویر از کاتالوگ اوریفلیم، کمپلکس ضد چروک اکولاژن معرفی شده که ترکیب پپتیدهای انرژی زا، پپتید کلاژن و پپتید آنتی اکسیدان می باشد.
تجزیه پروتئین های کلاژن با آنزیم های ماتریس متالو پروتئیناز که در این شکل به قیچی تشبیه شده اند و مهارکننده آن که در این شکل با غلاف های سبز و آبی نشان داده شده است.
مواد مرطوب کننده، آنتی اکسیدان ها، پایدارکننده ها و امولسیون کننده ها از مواد اولیه پرمصرف در فرآورده های مرطوب کننده می باشد. پلی اول های هیدروکربنی شامل روغن های معدنی، اسکوالن، پترولاتوم، پروپیلن گلایکول، همچنین مشتقات لانولین مثل گلیسرول و سوربیتول، لانولین و لانولین الکل ها (اوسرین)، دایمتیکون و سیکلومتیکون جزء روغن های سیلیکونی به شمار می آید. از اسیدهای چرب می توان اسید استئاریک و اسید لینولئیک را نام برد. ستیل الکل، استئاریل الکل و سیتریل الکل، الکل های چرب هستند که به عنوان مواد مرطوب کننده استفاده می شوند. ایزو پروپیل میریستات، ایزو پروپیل پالمیتات و روغن جوجوبا جزء ترکیبات استری می باشد. روغن کنجد، روغن بادام شیرین و کره کاکائو تری گلیسیرید هستند. پروتئین هیدرولیز شده حیوانی، کلاژن، پروتئین شیر، آمینو اسیدهای ابریشم، جزئ ترکیبات آمینو اسیدی به شمار می آیند. اوره، لسیتین نیز مواد مرطوب کننده به شمار می آیند. بوتیل هیدروکسی آنیزول BHA و بوتیل هیدروکسی تولوئن BHT و توکوفرول از مواد آنتی اکسیدان و پایدار کننده هستند. صابون ها، معمولا ترکیبات استئارات هستند که می توانند آمونیوم استئارات، پتاسیم استئارات باشند. گلیسیریل استئارات و سوربیتان استئارات، جزء امولسیون کننده های استری هستند. ستیل الکل همچنین می تواند به عنوان امولسیون کننده استفاده شود. کاربومرها، صمغ زانتان یا گزانتان، صمغ سلولز جزء امولسیون کننده های پلیمری هستند. لانولین الکل، کلسترول و استرول های سویا نیز امولسیون کننده می باشند. مطالب این صفحه برگرفته از صفحه 41 کتاب دکتر شکری
فرمولاسیون لوسیون مغذی پوست حاوی روغن هسته ی زرد آلو، اسکواکن، لانولین هیدروژنه،روغن معدنی، لانولین الکل ها، استئاریک اسید، گلیسیرین مونو استئارات، روغن آووکادو، توپوفریل استات، روغن کالندولا، روغن ارنیکا، کاپریلیک کاپریک تری گلیسیرید، دایمتیکون، کلاژن محلول.
ترکیبات تشکیل دهنده ضد لک بایومارین همانطور که می بینید از دو نوع ترکیب ویتامین C به نام های سدیم آسکوربیل فسفات و گلیسیریل آسکوربات استفاده شده است. علاوه بر این دو ویتامین C، ویتامین E هم دارد که اینها همگی آنتی اکسیدان هستند. از عصاره شیرین بیان برای مهار آنزیم 5 آلفا ردوکتاز استفاده شده است و نیاسینامید برای جلوگیری از انتقال ملانین از ملانوسیت به کراتینوسیت . در این کرم از کلاژن دریایی نیز استفاده شده است.
• Collagen Matrix
• کلاژن
English: Ultra light formula provides multi rich benefits to the skin: Helps to cover up skin imperfections without clogging pores. Macadamia oil moisturizes the skin all day long. Vitamin B3 gives the skin a natural glow. Oat extract helps to nourish and repair the skin. SPF 15 helps to protect skin against the harmful effect of the sun. Silk protein helps to soften and equalize the skin tone. Collagen and Argan Oil help to reduce fine lines and wrinkles and also prevent aging.
ترجمه به فارسی: بافتی بسیار سبک و ملایم داشته و فواید متعددی برای پوست دارد: بدون بستن منافذ پوست، عیوب چهره را پنهان می کند. روغن ماکادمیا، پوست را در تمام طول روز مرطوب نگاه می دارد. ویتامین B3 به پوست، درخشش طبیعی می بخشد. عصاره جو دوسر، پوست را تغذیه و ترمیم می کند. فاکتور ضدآفتاب 15 از پوست در برابر اثرات مضر خورشید محافظت می کند. پروتئین ابریشم، پوست را نرم و یکدست می نماید. کلاژن و روغن آرگان به کاهش خطوط ریز و چروک های پوستی کمک نموده و از پیر شدن پوست ممانعت به عمل می آورد.English: Ultra light formula provides multi rich benefits to the skin: Helps to cover up skin imperfections perfectly without clogging pores. Macadamia oil moisturizes the skin all day long. Multimineral complex helps to make skin more resistant. Vitamin B3 and Vitamin C have color correction and brightening effect on the skin. Oat extract helps to nourish and repair the skin. SPF 25 helps to protect skin against the harmful effect of the sun. Silk protein helps to soften and equalize the skin tone. Collagen and Argan Oil help to reduce the lines and wrinkles and also prevent aging.
ترجمه به فارسی: بافتی بسیار سبک و ملایم داشته و مزایای متعددی برای پوست به ارمغان می آورد: بدون مسدود کردن منافذ پوستی موجب پنهان کردن عیوب چهره می شود. روغن ماکادمیا، پوست را در طول روز مرطوب نگاه می دارد. کمپلکس حاوی چند ماده معدنی مقاومت پوست را افزایش می دهد. ویتامین B3 و ویتامین C موجب اصلاح رنگ و افزایش درخشش پوست می شوند. عصاره جو دوسر به تغذیه و ترمیم پوست کمک می کند. فاکتور ضدآفتاب 25 از پوست در برابر اثرات مخرب آفتاب محافظت می کند. پروتئین ابریشم، پوست را نرم و یکدست می کند. کلاژن و روغن آرگان خطوط و چروک های پوست را کاهش داده و از پیری پوست ممانعت به عمل می آورند.English: Paprika & Chili Balsam is enriched with red pepper, chili pepper, ginger, nettle, menthol and essential oils. Red Pepper and Chili Pepper extracts, skin conditioning agents, are effective to improve the health of the skin, heat the skin and stimulate blood circulation. Ginger extract promotes collagen production and improvement of skin structure. Nettle extract helps to soothe the skin. Due its menthol content, massage gel gives a refreshing feeling to your skin.
ترجمه به فارسی: بالزام چیلی و فلفل حاوی ترکیبات ارزشمندی مثل فلفل قرمز، فلفل چیلی، زنجبیل، گزنه، منتول و اسانس های روغنی می باشد. فلفل قرمز و فلفل چیلی نرم کننده پوست بوده و شادابی پوست را افزایش می دهد. حرارت ناشی از تحریک پوست، موجب افزایش گردش خون مویرگی می شود. عصاره زنجبیل تولید کلاژن را افزایش داده و ساختار پوست را بهبود می بخشد. عصاره گزنه پوست را تسکین می دهد. این ژل ماساژ با برخورداری از منتول، احساس خنکی و طراوت را در هنگام ماساژ به پوست شما اعطا می کند. English: Paprika & Chili Double Effect Balsam, enriched with red pepper, chili pepper, ginger, nettle, menthol and essential oils, soothes your body and soul comfortably after a long stressful day. Red Pepper and Chili Pepper extracts, skin conditioning agents, are effective to improve the health of the skin, heat the skin and stimulate blood circulation. Ginger extract promotes collagen production and improvement of skin structure. Nettle extract helps to soothe the skin. Due its menthol content, massage gel gives a refreshing feeling to your skin.
ترجمه به فارسی: بالزام چیلی و فلفل با برخورداری از ترکیبات ارزشمندی چون فلفل قرمز، فلفل چیلی، زنجبیل، گزنه، منتول و اسانس های روغنی بدن را تسکین بخشیده و موجب شادابی روح و روان بعد از یک روز کاری پرتنش می شود. فلفل قرمز و فلفل چیلی نرم کننده پوست بوده و موجب افزایش شادابی پوست می شود. حرارت ناشی از تحریک پوست، گردش خون مویرگی را افزایش می دهد. عصاره زنجبیل تولید کلاژن را افزایش داده و ساختار پوست را بهبود می بخشد. عصاره گزنه پوست را تسکین می دهد. این ژل ماساژ با برخورداری از منتول، احساس طراوت به پوست شما در هنگام ماساژ می دهد.English: A hydrogel collagen enriched eye mask film for intense hydration, plumping, cooling and tightening of the skin.
ترجمه به فارسی: ماسک هیدروژل برچسبی دور چشم، غنی از کلاژن برای رطوبت رسانی پوست، افزایش حجم، خنک کنندگی و سفتی پوست اطراف چشم
معادل انگلیسی اصطلاحات تخصصی این مطلب
1- کلاژن هفت = Collagen Vii کلاژن هفت
2- فرابنفش = Ultraviolet
ultraviolet or uv radiation = پرتوهای فرابنفش
UV, Ultraviolet = پرتوهای فرابنفش
Ultraviolet ray = اشعه فرابنفش
تلفظ ultraviolet or uv radiation ↓
ultraviolet or uv radiation = پرتوهای فرابنفش
UV, Ultraviolet = پرتوهای فرابنفش
Ultraviolet ray = اشعه فرابنفش
تلفظ ultraviolet or uv radiation ↓
3- مواجهه = Exposure مواجهه، در معرض قرار گرفتن، در تماس قرار گرفتن
Exposure time = زمان تماس، زمان مواجهه
exposure to toxic chemicals = مواجهه با مواد شیمیایی
overexposure = مواجهه بیش از حد
تلفظ exposure to toxic chemicals ↓
Exposure time = زمان تماس، زمان مواجهه
exposure to toxic chemicals = مواجهه با مواد شیمیایی
overexposure = مواجهه بیش از حد
تلفظ exposure to toxic chemicals ↓
5- نوسازی = Renewal
cell renewal = نوسازی سلولی
skin renewal = نوسازی پوست
tissue renewal = نوسازی بافت
نوسازی
cell renewal = نوسازی سلولی
skin renewal = نوسازی پوست
tissue renewal = نوسازی بافت
نوسازی
6- فیبروبلاست = Fibroblast
fibroblasts, a cell in connective tissue which produces collagen and other fibres = فیبروبلاست ها، سلول های بافت پیوندی که کلاژن و فیبرهای دیگر تولید می کنند
human fibroblastic collagenase = کلاژناز فیبروبلاست انسان
فیبروبلاست
تلفظ fibroblasts ↓
fibroblasts, a cell in connective tissue which produces collagen and other fibres = فیبروبلاست ها، سلول های بافت پیوندی که کلاژن و فیبرهای دیگر تولید می کنند
human fibroblastic collagenase = کلاژناز فیبروبلاست انسان
فیبروبلاست
تلفظ fibroblasts ↓
7- اسید آمینه = Amino Acid آمینو اسید، اسید آمینه
وسیله آرایشی برای فرم دادن به مژه ها اسیدهای آمینه
یک نوع ماده کیلیت کننده یا شلات کننده در شیمی
تلفظ amino acids ↓
وسیله آرایشی برای فرم دادن به مژه ها اسیدهای آمینه
یک نوع ماده کیلیت کننده یا شلات کننده در شیمی
تلفظ amino acids ↓
10- مهارکننده = Inhibitor
inhibitor of lipid accumulation = مهارکننده انباشت لیپید
MIC, Minimum Inhibitory Concentration = غلظت بازداری حداقل
elastase inhibitor = مهارکننده الاستاز
competitive inhibitor = مهارکننده رقابتی
inhibitory potential = توان ممانعت
inhibitor of lipid accumulation = مهارکننده انباشت لیپید
MIC, Minimum Inhibitory Concentration = غلظت بازداری حداقل
elastase inhibitor = مهارکننده الاستاز
competitive inhibitor = مهارکننده رقابتی
inhibitory potential = توان ممانعت
11- ضد پیری = Anti Aging ضد پیری، ضدپیری، ضد سالخوردگی
فراورده هایی که برای افزایش زیبایی استفاده می شوند
فراورده هایی که برای افزایش زیبایی استفاده می شوند
13- نرم = Loose
adherent and loose white flakes = پوسته های سفید نرم و چسبنده
loose powder = پودرهای نرم
شل، نرم
تلفظ loose powder ↓
adherent and loose white flakes = پوسته های سفید نرم و چسبنده
loose powder = پودرهای نرم
شل، نرم
تلفظ loose powder ↓
21- فیبروبلاست = Fibroblasts
fibroblasts, a cell in connective tissue which produces collagen and other fibres = فیبروبلاست ها، سلول های بافت پیوندی که کلاژن و فیبرهای دیگر تولید می کنند
تلفظ fibroblasts ↓
fibroblasts, a cell in connective tissue which produces collagen and other fibres = فیبروبلاست ها، سلول های بافت پیوندی که کلاژن و فیبرهای دیگر تولید می کنند
تلفظ fibroblasts ↓
22- ماتریس برون سلولی = Extracellular Matrix
ECM, extra-cellular matrix, extracellular matrix = ماتریس برون سلولی
تلفظ extracellular matrix ↓
ECM, extra-cellular matrix, extracellular matrix = ماتریس برون سلولی
تلفظ extracellular matrix ↓
23- فرابنفش = Ultraviolet
ultraviolet or uv radiation = پرتوهای فرابنفش
UV, Ultraviolet = پرتوهای فرابنفش
Ultraviolet ray = اشعه فرابنفش
تلفظ ultraviolet or uv radiation ↓
ultraviolet or uv radiation = پرتوهای فرابنفش
UV, Ultraviolet = پرتوهای فرابنفش
Ultraviolet ray = اشعه فرابنفش
تلفظ ultraviolet or uv radiation ↓
مطلب فوق را در شبکه های اجتماعی زیر با دوستانتان به اشتراک بگذارید
